Seksverslaving/Hyperseksualiteit

Wat

Seksverslaving of hyperseksuele stoornis is een obsessieve seksuele aandrang die onbeheersbaar is. De behoefte aan seks is zó sterk dat het leidt tot problemen voor de verslaafde zelf en zijn of haar omgeving. De verslaving is vaak het gevolg van een opstapeling van problemen of omstandigheden tijdens de jeugd. Het kan bijvoorbeeld zijn dat er vroeger een streng taboe heerste rondom seksualiteit en dat voorlichting angstvallig werd vermeden. Traumatische gebeurtenissen zoals lichamelijk/seksueel geweld of blootstelling aan (abnormaal) seksueel gedrag kunnen tevens de oorzaak zijn van een seksverslaving.

Hyperseksuele stoornis is een voorgestelde diagnose voor mensen die seks hebben of meer dan normaal aan seks denken door middel van fantasieën en aandrang. Deze personen kunnen onder andere activiteiten ontplooien zoals porno, masturbatie, seks tegen betaling en meerdere partners. Als gevolg hiervan kunnen deze mensen zich zorgen maken over hun leven, inclusief werk en relaties.

Het bestaan ​​van "seksverslaving" staat onder verhitte discussies. In een controversiële beslissing werd de dwangmatige stoornis van seksueel gedrag  toegevoegd aan de internationale classificatie van ziekten van de Wereldgezondheidsorganisatie. Sommige onderzoekers zien deze neiging als een probleem van het reguleren van gedrag, terwijl andere experts zich afvragen of dit gedrag voortkomt uit een hogere zin in seks of dat het voortkomt uit problemen met de impulsbeheersing. Vanwege zo'n meningsverschil over de geldigheid van dit gedrag, wordt het aantal getroffenen ook onder de loep genomen - sommigen zeggen dat het 3 tot 10 procent van de volwassenen is.

Andere experts zijn van mening dat de echte oorzaken van het gedrag emotionele toestanden zijn, namelijk angst, depressie of relatieconflicten. Voor sommige individuen kunnen ook schaamte en moraliteit een rol spelen.  Hyperseksualiteit is niet opgenomen in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, vijfde editie. Het werd eerder in de DSM-4 vermeld als een seksuele stoornis, niet anderszins gespecificeerd met de definitie "angst over een patroon van herhaalde seksuele relaties waarbij een opeenvolging van geliefden betrokken is die door het individu alleen worden ervaren als dingen om te gebruiken."

Het voorstel uit 2010 voor de toevoeging van hyperseksuele stoornis aan de DSM-5 omvatte de criteria van oncontroleerbaar seksueel gedrag. Voorstanders van de inclusie van het gedrag voerden aan dat mensen die zich met deze buitensporigheid bezighouden, veel leed hebben. In de voorgestelde criteria werd hyperseksuele stoornis opgevat als een niet-parafiele seksuele luststoornis met een impulsiviteitscomponent. De voorgestelde diagnose is niet toegevoegd aan de DSM-5. Deskundigen merken op dat er niet genoeg empirisch bewijs is om de diagnose te ondersteunen. Velen zien het niet als een verslaving en geloven dat het geen overeenkomsten heeft met andere verslavingen.

Symptomen

Het is belangrijk op te merken dat seksueel gedrag een normaal, gezond onderdeel van het leven is en dat veel mensen graag actief zijn met meerdere seksuele partners of veel verschillende soorten seksuele ervaringen opzoeken. Hyperseksualiteit wordt problematisch wanneer het een individu ernstig leed bezorgt of het risico loopt zichzelf of iemand anders schade toe te brengen.

Hoewel het gedrag niet in de DSM-5 was opgenomen, kunnen de volgende criteria een manier zijn om hyperseksualiteit te identificeren. Voor een periode van minimaal zes maanden:

    Herhaalde, intense seksuele fantasieën, driften en / of gedragingen hebben
    Het gedrag verstoort consequent andere activiteiten en verplichtingen
    Gedragingen treden op als reactie op dysfore gemoedstoestanden (angst, depressie, verveling, prikkelbaarheid) of stressvolle gebeurtenissen in het leven
    Voer consistente maar niet-succesvolle pogingen om seksuele fantasieën, aandrang of gedrag te beheersen of te verminderen
    Neem deel aan seksueel gedrag zonder rekening te houden met de mogelijkheid van fysieke of emotionele schade aan uzelf of anderen
    De frequentie of intensiteit van seksuele fantasieën, aandrang of gedrag veroorzaken aanzienlijk leed of beperkingen

Zoals vermeld, kan hyperseksualiteit ook verband houden met depressie en angst. Sommige mensen vermijden moeilijke emoties, zoals verdriet of schaamte, en zoeken tijdelijke verlichting door seksueel gedrag te vertonen. Seksuele verlangens kunnen daarom andere problemen maskeren, zoals depressie, angst en stress.

Uitingsvormen

Seksverslaving kan verschillende uitingsvormen hebben: veelvuldig fantaseren over seks, veel verschillende seksuele contacten hebben, veelvuldig vreemdgaan, bezoek aan pornosites op internet, porno via tijdschriften of films, telefoonseks en prostitutiebezoek, dwangmatige en veelvuldige masturbatie, herhaalde seksuele affaires, voyeurisme, enz. In extreme gevallen kan een seksverslaving tot gewelddadig gedrag leiden en zelfs tot het overschrijden van wettelijk gestelde grenzen (bijvoorbeeld mishandeling en verkrachting).

Veelal spelen bij seksverslaving ook bijzondere seksuele voorkeuren een rol. Een seksverslaving houdt in dat je bijna continue en herhaaldelijk bezig bent met seks. Dit heeft overwegend negatieve gevolgen; voor degene met de seksverslaving zelf, maar veelal ook voor de omgeving. Seksverslaving is een vorm van obsessieve-compulsieve stoornis met een sterk seksueel aspect. Een seksverslaving ontstaat meestal niet van de een op de andere dag, maar sluipt er langzaam in.De term seksverslaving is niet een definitie uit een psychiatrisch handboek, maar een woord dat een denkmodel weergeeft om een bepaald gedrag te vatten.

Het slaat op gedrag van iemand die niet goed met zichzelf omgaat, die geneigd is de verantwoordelijkheid voor zijn gedrag buiten zichzelf te leggen en er langdurig en veelvuldig over te liegen. Het gaat over mannen of vrouwen die vluchten in seks, hetzij door bezoek aan prostituees, hetzij door voortdurend te surfen naar internetseks, hetzij het steeds maar willen aangaan van seksuele contacten zonder diepgaande relationele achtergrond.

Een overmatig seksueel verlangen kent in eerste instantie verschillende psychiatrische oorzaken: een ernstige persoonlijkheidsstoornis, een manische fase of een (frontaal) hersenletsel. Hiervoor is dan ook een medisch-psychiatrische behandeling noodzakelijk.  Minder ernstige vormen (o.a. overmatig masturberen) zijn te begrijpen als een 'blijven hangen' in een bepaalde fase van de seksuele ontwikkeling.

Aangezien het seksuele wordt gezien als een leerproces kunnen handelingen op latere leeftijd bijgestuurd of afgeleerd worden.  In geval het gaat om een langdurig overmatig seksueel verlangen waarbij seks obsessioneel wordt, spreekt men over seksverslaving.

Een seksverslaving kan uw leven behoorlijk op zijn kop zetten. U kampt met sterke behoeftes die uw leven steeds meer gaan beheersen. En hoewel u zich misschien bewust bent van de problemen, bent u niet in staat om de verslaving de baas te worden. Sterker nog, de behoeftes worden steeds sterker en frequenter.

De seksverslaafde zal steeds het gevoel krijgen dat men niet anders kan dan de ander op een reductionistische manier te benaderen en waar te nemen als lustobject. Het lijkt alsof men geen controle meer heeft over het eigen perceptievermogen en de eigen associaties die hiermee gepaard gaan.

Men verliest als het ware de zelfregulerende functie van het driftmatige gedrag. Dit gevoel van verlies van zelfregulering wordt des te sterker als men daarenboven de roeseffecten van allerlei hormonale stoffen ervaart die vrijkomen tijdens een seksuele bevredigende daad zoals onder andere bij de masturbatie of het orgasme. Naast de psychologische afhankelijkheid verhogen dergelijke lichamelijke en chemische effecten het gevoel verslaafd te worden aan seks.

Wat is het ?

Seksverslaving kenmerkt zich door het gevoel geen controle meer te hebben over het eigen seksuele gedrag. Er zijn vele vormen waarin het zich kan uiten en de meest voorkomende zijn:

  • Fantasieën en obsessies over andere personen en ex-geliefden
  • Hebben van wisselende partners
  • Anonieme seks met vrouwen, mannen, of met beide geslachten
  • Zappen voor de televisie op zoek naar seksuele prikkels
  • Kinderporno opzoeken
  • Seksueel lastigvallen van de partner overdag en/of 's nachts
  • Masturberen
  • Porno kijken en/of sparen
  • Daten of sekschatten via internet
  • Bellen van (dure) telefoonsekslijnen
  • Baanbezoek (homoseksuele ontmoetingsplaatsen)
  • Vreemdgaan
  • Bezoeken van peepshows
  • Bezoeken van sekssauna's
  • Prostitutiebezoek
  • Fetisjisme: het seksueel opgewonden worden van niet levende objecten zoals schoenen en lingerie
  • Geweld tijdens seksueel contact
  • Sadomasochisme
  • Voyeurisme: zonder toestemming kijken naar anderen bij seksuele activiteiten, terwijl ze zich uitkleden of naakt zijn.
  • Exhibitioneren (potloodventen): het tonen van de geslachtsorganen aan een nietsvermoedende vreemdeling.
  • Werkzaam zijn in de seksindustrie
  • Professioneel wangedrag: uw beroep gebruiken om seksuele contacten aan te gaan

Wetenschappers raken het vaak niet eens dat seksverslaving eigenlijk wel bestaat.  In de praktijk ervaren mensen wel problemen die ze seksverslaving noemen. 

Als je herhaaldelijk seks als een uitlaatklep gebruikt, als je angstig, depressief of gestresst bent, wordt dat beschouwd als een voorloper van de aandoening. Als het herkend wordt als een stoornis, zijn seksverslaafden geen slappelingen, maar patiënten. Een definitie van seksverslaving zou kunnen zijn :  mensen die lijden aan seksverslaving ervaren negatieve stress door een patroon van sterke wederkerende seksuele behoeftes, gedachten en gedragingen die interfereren met het dagelijkse leven, zijnde werk, sociale contacten en liefdesrelatie.  Vormen van seksverslaving :  pornoverslaving, urenlang erotisch chatten cyberseksverslaving), telefoonseks, dwangmatig masturberen, frequent prostitutiebezoek,  dwangmatig op zoek gaan naar anonieme seks. 

Is het dan eigenlijk wel een echte vorm van verslaving ?  Of is de kern van het probleem niet een gebrek aan controle ?  Deze kwestie is vaak de reden waarom wetenschappers het niet eens geraken.  Psychologen spreken sneller van een ‘compulsieve stoornis’, terwijl artsen en andrologen het eerder over ’seksverslaving’ zullen hebben.  Psychologen voeren aan dat er geen echte ontwenningsverschijnselen zijn.  Artsen focussen op de analogie met middelenverslaving, en met name de rol van neurotransmitters en endorfines op de hersenen.  Kenmerkend is in ieder geval een verlies van bewuste controle.  De drang naar seks kan niet meer verminderd of gestopt worden.  De verslaafde is continu, obsessief bezig met seks en krijgt geen vat op storende gedachten.  Dit heeft gevolgen op zijn persoonlijkheid, relaties en werk.  Zoals alle verslavingen kan seksverslaving dus een probleem op zich worden.  Maar het kan specifiek ook een bron van zorg worden, indien het gepaard gaat met een drang om almaar nieuwe en hevigere prikkels op te zoeken.

Kenmerken van een seksverslaving zijn:

  • Het patroon van seksueel gedrag is niet (altijd) te beheersen.
  • Het seksuele gedrag heeft ernstige gevolgen voor het dagelijks leven.
  • Het is onmogelijk te stoppen ondanks de ernstige gevolgen.
  • Dingen blijven doen die hoge risico’s met zich meebrengen (gevaarlijke plekken, risico betrapt te worden).
  • Continue pogingen het seksuele gedrag te beperken of stoppen.
  • Het seksuele gedrag functioneert als drug, als overlevingsmiddel, als pijnstiller.
  • Seks is noodzakelijk om te kunnen functioneren.
  • Het seksuele gedrag is progressief (steeds meer, steeds vaker, steeds extremer).
  • Sterk wisselende gemoedstoestanden (diepe depressie - roes - katergevoel).
  • Het seksuele gedrag zorgt voor een enorm tijdsverlies. Dit kan er voor zorgen dat belangrijke taken en verantwoordelijkheden worden verwaarloosd.

Gevolgen
Een seksverslaving heeft vaak verstrekkende gevolgen.  Echt zorgwekkend is verslaving aan seks die een gevaar oplevert voor je gezondheid, zoals onveilige seks met onbekenden (darkrooms, parkeerplaatsen, openbare toiletten) of met verslaafde prostituees. Doordat de verslaafde volledig in beslag wordt genomen door zijn ziekte verliest hij vrienden of  familie.  Voor de partner is het vaak een erge schok om erachter te komen dat de man(vrouw) zich op een extreme manier bezig houdt met seks. Het is belangrijk te beseffen dat je als partner hier op geen enkele manier schuld aan hebt. Vaak hebben partners het gevoel dat ze te kort geschoten hebben en dat hun partner hierdoor op het verkeerde pad geraakte. Hoewel het een heel begrijpelijk gevoel is, is het compleet onterecht.

Verstoord vertrouwen en ontbreken van intimiteit zorgen dikwijls voor relatieproblemen of een relatiebreuk. Op emotioneel vlak is er grote nood omdat vaak enorme schaamte- en schuldgevoelens spelen. Het verslavingsgedrag botst vaak met de eigen normen en waarden. Op lichamelijk terrein kan de verslaafde zichzelf verwonden door de aard en frequentie van zijn seksuele gedrag, kan bijvoorbeeld soa's oplopen. Juridisch gezien zijn er risico's omdat de verslaafde ernstige problemen kan krijgen door zijn gedrag op bijvoorbeeld internet; de verslaafde kan zijn baan verliezen of zelfs in de gevangenis belanden vanwege exhibitionisme, voyeurisme, stalken of het bezoeken van kinderpornosites. Financieel kan de ziekte grote klappen uitdelen doordat de verslaafde vaak kapitalen uitgeeft aan het bezoeken van prostituees, pornografisch materiaal, seks-lijnen of betaalde internetsites.

Vaak gaat seksverslaving samen met andere vormen van afhankelijkheid, zoals alcoholverslaving en/of drugsverslaving. Veel voorkomend is de combinatie van cocaïne en een seksverslaving, waarbij de laatste zich dan vooral richt op prostitutiebezoek met een voorkeur voor kinky seks. De relationele en financiële consequenties van deze verslavingsmix zijn vaak desastreus.

Uit onderzoek van de Rutgers Nisso Groep (2006) blijkt dat 5% van de Nederlandse mannen en 2% van de vrouwen last heeft van een seksverslaving. PsyQ merkt dat niet iedereen die last heeft van een seksverslaving hulp zoekt.  “We merken dat mensen zich vaak schamen voor hun seksverslaving. Mensen komen vaak pas als het kwaad al is geschied. Als iemand bijvoorbeeld op het werk betrapt is tijdens het kijken naar pornosites, of door de partner.'

Seksverslaving is geen absoluut begrip. Onder zedendelinquenten kunnen allerlei gradaties van verslaving voorkomen. Bij een deel speelt het helemaal geen rol, bij sommigen is het een klein aspect en bij anderen is de verslaving het grootste probleem. Of de verslaving wel of niet het hoofdprobleem is, loopt deels samen met iemands seksuele voorkeuren en gedragingen. Iemand die elke dag betaalde seks heeft en dat eigenlijk financieel niet kan opbrengen, heeft daar vooral zichzelf mee en zou geholpen zijn bij een behandeling die minder prostitutiebezoek kan bewerkstelligen. Niet de betaalde seks is immers het probleem – prostitutiebezoek is min of meer maatschappelijk aanvaard – maar de verslaving eraan. Iets anders is het als iemand een seksuele voorkeur heeft voor kinderen en die ook in de praktijk brengt, of kickt op de angst van een vrouw die wordt verkracht. Hij brengt anderen hoe dan ook schade toe, of er aan het misbruik nu ook een verslaving ten grondslag ligt of niet. Tegelijkertijd is dat vooral een juridische kwestie, want de hulpverlener is er niet om te bepalen of gedrag strafbaar is of niet.

In de klinische praktijk merkt men dat patiënten met een seksverslaving vaak zelf een onstabiele hechtingsperiode in de kindertijd doorgemaakt hebben. Hierdoor ervaren ze veel dubbele gevoelens. Ze willen wel een ‘normale’ seksuele relatie met hun partner, maar stoten deze tegelijk ook weer af om zich te richten op een ander lustobject. Maar, ook met dit laatste wordt geen duurzame band opgebouwd. Lustobjecten op het internet alsook achter het prostitutieraam worden stelselmatig ingewisseld. Het is de slopende dynamiek van aantrekken en afstoten. Tevens merken we op dat kinderen uit dergelijke gezinnen eveneens kunnen uitgroeien tot volwassen personen met een extreme vorm van afhankelijkheid tot de partner en meer dan eens verslaafd worden aan seks of andere genotsmiddelen die hun gevoel van zuchtigheid en leegte dienen weg te nemen.

Seks wordt hier zelfs vaak een vorm van zelfbevestiging. Ook kinderen die opgroeien in een gezin waar ouders zich niet voor hen interesseren of stelselmatig afwijzend reageren, ontwikkelen hechtingsproblemen. Dergelijke derde soort van hechtingsgedrag noemt men de ontwijkende hechting. Als reactie op hoe de verzorgingsfiguren met hen omgaan, vertonen ze geen betrokkenheid op de primaire verzorger, namelijk: de moederfiguur. Deze kinderen negeren moeders aanwezigheid  bij terugkeer in de kamer, vermijden het contact met haar, richten hun aandacht op iets anders, worden ontwijkende personen. Zij lopen veel risico op het ontwikkelen van een instabiel gevoel van eigenwaarde,worstelen meermaals met een laag zelfbeeld en een gering gevoel van eigenwaarde dat ze telkens proberen te camoufl eren met het aannemen van een introverte houding.

Toegepast op onze problematiek betekent dit dat men niet weet hoe men dient om te gaan met een intieme relatie en de bijhorende emoties waardoor men herhaaldelijk vlucht in o.a. virtuele of losse seksuele contacten. Partners met een ontwijkende hechtingsstijl zijn daarenboven vaak wandelende tijdbommen. Zij tolereren namelijk niet dat zij gestoord worden in hun bezigheden alsook gaat het hen niet af dat je hen confronteert met hun schadelijk gedrag.

Doe hier een zelftest rond seksverslaving. Klik hier

Oorzaken

De verslaving ontstaat vaak als het resultaat van een opstapeling van problemen of omstandigheden tijdens de jeugd. Er heerste bijvoorbeeld vroeger een streng taboe omrent seksualiteit of voorlichting werd angstvallig vermeden. Traumatische gebeurtenissen zoals lichamelijk/seksueel geweld of blootstelling aan (abnormaal) seksueel gedrag kunnen tevens de oorzaak zijn van een seksverslaving.

Maar ook het willen ontsnappen aan de werkelijkheid en een vlucht in fictie kan oorzaak zijn. Men kan het gewone leven niet meer aan, er zijn bijvoorbeeld problemen op het werk, in de relatie, met de kinderen. Men heeft enorme behoefte aan seks maar oordeelt dat men bij de partner onvoldoende terecht kan. Er zijn bepaalde seksuele wensen of verlangens waar de partner niet op kan ingaan.  Soms is er ook een gebrek aan een reële partner en vlucht men in obsessieve virtuele seksuele relaties op het internet. Bijvoorbeeld internetseksverslaving gaat vaak samen met andere verslavingen en afhankelijkheid, zoals alcoholverslaving en/of drugsverslaving  of met depressies en dwanghandelingen op andere terreinen.

De oorzaken van hyperseksueel gedrag worden niet goed begrepen. Sommige kinderen of adolescenten kunnen in toenemende mate seksueel gedrag vertonen of ongepast seksueel gedrag vertonen als gevolg van traumatische ervaringen, stressoren of psychische aandoeningen. Hoewel er geen standaarddefinitie is van hyperseksualiteit bij kinderen, is het bekend dat seksueel misbruikte kinderen meer seksueel gedrag kunnen vertonen en risicovol seksueel gedrag wordt geassocieerd met sociaal-demografische factoren zoals gezinsdisfunctie en sociale stress.
Het is ook belangrijk om na te denken over de rol die cultuur speelt in het concept van hyperseksualiteit. Culturen die seksualiteit in een positiever daglicht zien, kunnen waarden hebben die seksueel gedrag niet als 'buitensporig' beoordelen.

Soms is er ook een onderliggende psychiatrische problematiek gaande van neuroses zoals depressies, bindingsangst of verlatingsangst tot  ernstige persoonlijkheidsstoornissen zoals een manisch-depressieve problematiek, schizofrenie of  narcistische problematiek.  Sommigen gaan de oorzaak zoeken in fout lopende  interne biochemische processen in het lichaam, zoals onevenwicht in hormonenbalansen inzake testosteron, oestrogenen en oxytocine.  Zo zouden ook ‘gelukzalige’ stofjes vrijkomen als men tegemoet komt aan de internetseksverlaving. We denken aan de overdracht en heropname in neuronen van neurotransmittors dopamine, serotonine en adrenaline die de persoon aanzetten om het gedrag te blijven stellen en in de hersenen verslaving veroorzaken.  (http://www.breininbeeld.org)

Wetenschappers hebben ontdekt dat een genetische variant er voor zorgt dat mensen meer risico’s nemen en sneller geneigd zijn vreemd te gaan. Een bepaalde variant van het DRD4 gen ging samen met frequentere onenightstands en vreemdgaan. Het DRD4 gen is van invloed op de hoeveelheid dopamine die vrijkomt in de hersenen als je seks hebt. Volgens sommige wetenschappers zouden mensen met deze variant van het gen high worden van seks. Dit gen werd eerder ook al in verband gebracht met alcohol- en gokverslavingen en een voorliefde voor horrorfilms.  (http://www.scientias.nl)

Hyperseksualiteit

Hyperseksualiteit verwijst naar een kwantitatieve vermeerdering van de seksuele aandrift, tot een relatief hoger niveau dan men bij mannen of vrouwen van dezelfde leeftijd en met dezelfde fysieke conditie, terugvindt. Deze vermeerderde seksuele aandrift uit zich meestal in een versterkt verlangen naar herhaalde,
heteroseksuele coïtus met één of meerdere partners. De partner kan aan de excessieve genitaal-seksuele drift van de hyperseksuele persoon niet voldoen en beleeft deze als storend voor het welzijn van de relatie. Anderzijds kan de persoon zelf de aanhoudend, intense seksuele opwinding niet voldoende controleren en wordt erdoor in zijn psychosociaal functioneren sterk gehinderd.

Men spreekt dus van hyperseksualiteit als de seksuele drift (libido) van een persoon sterker is ontwikkeld of op de voorgrond treedt dan men in de samenleving als normaal of wenselijk beschouwt. Dit kan verbonden zijn met culturele en sociale aspecten, los van geneeskundige motieven.

Hyperseksualiteit bij vrouwen noemde men ook wel nymfomanie en bij mannen satyriasis. Het gebruik van deze laatste twee termen impliceerde voornamelijk het psychopathologische karakter. Derhalve zijn deze termen vervangen door hyperseksualiteit, waarbij slechts gesproken kan worden van een afwijkend karakter ten opzichte van maatschappelijke normen die per (sub)cultuur kunnen verschillen. Een eventueel pathologische vorm van hyperseksualiteit wordt in de moderne seksuologie eerder bezien als één van de vormen van een obsessieve-compulsieve stoornis, waarbij het obsessieobject normaliter willekeurig is en door tal van omstandigheden seksueel kan zijn. Wel zijn seksualiteit en daarbij horende handelingen als obsessie bij een obsessief-compulsieve stoornis en bekend verschijnsel in de psychiatrie.

Het hangt van een aantal factoren af wanneer iemand als hyperseksueel wordt beschouwd. Belangrijk is bijvoorbeeld de houding die de samenleving ten opzichte van seksualiteit heeft. Zo werd vroeger een vrouw die openlijk te kennen gaf van seks te genieten, al snel als nymfomane bestempeld en vaak vermoedde men dat ze leed aan een vorm van hysterie. Sinds de seksuele revolutie is hierin veel veranderd, maar nog steeds verwacht de westerse maatschappij van een vrouw wat meer terughoudendheid dan van een man.

Bepaalde religieuze en maatschappelijke groeperingen beschouwen het hebben van meerdere seksuele partners voor het huwelijk als hyperseksueel en losbandig, terwijl andere groeperingen het niet als probleem zien.

Hoe relatief het begrip hyperseksualiteit is, blijkt ook uit een citaat van Alfred Kinsey. Toen hem naar een definitie werd gevraagd, antwoordde hij: "Hyperseksualiteit kan worden geconstateerd bij iemand die meer aan seks doet dan u".

Doorgaans hoeft een sterk ontwikkelde seksuele drang niet als psychische aandoening te worden beschouwd, wat in het verleden vaker gebeurde. Als aandoening is hyperseksualiteit verdwenen uit het handboek DSM en de ICD-10 stelt dat de seksuele drift op zich alleen overmatig is als de persoon er klachten over heeft.

Hyperseksualiteit kan echter een symptoom zijn van andere problemen, bijvoorbeeld als een persoon er niet in slaagt seksuele bevrediging te vinden. Verder komt een verhoogde seksuele drift als symptoom voor bij:

 

Bekijk hier een programma rond seksverslaving : Ziek van seks . Klik hier.

Bronnen :

http://www.praktijkvoorseksuologie.nl

http://www.u-center.nl

http://www.frederike.nl

http://nl.wikipedia.org/wiki/Hyperseksualiteit

http://www.hannievanrijsingen.com

Koen Baeten Seksverslaving, een klinische observatie. http://www.tijdschriftvoorseksuologie.nl/

Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition
Adelson, S., Bell, R., Graff, A., Goldenberg, D., Haase, E., Downey, J. I., & Friedman, R. C. (2012). Toward a definition of “hypersexuality” in children and adolescents. Psychodynamic psychiatry, 40(3), 481-503.
American Psychiatric Association, Diagnostic and Statistical Manual, Fifth Edition, Revised
Kafka, M. P. (2010). Hypersexual disorder: A proposed diagnosis for DSM-V. Archives of sexual behavior, 39(2), 377-400.
Reid, R. C., Carpenter, B. N., Hook, J. N., Garos, S., Manning, J. C., Gilliland, R., ... & Fong, T. (2012). Report of findings in a DSM‐5 field trial for hypersexual disorder. The journal of sexual medicine, 9(11), 2868-2877.  
Schultz, K., Hook, J. N., Davis, D. E., Penberthy, J. K., & Reid, R. C. (2014). Nonparaphilic hypersexual behavior and depressive symptoms: a meta-analytic review of the literature. Journal of sex & marital therapy, 40(6), 477-487.
Mogelijke hulpverlening en tips

De pornoficatie van onze maatschappij speelt een grote rol in het ontstaan van seksverslaving. Seks is tegenwoordig overal: in videoclips, reclameboodschappen, op het internet. Het wordt ons meer en meer voor de voeten geworpen. De meest perverse porno is met één muisklik beschikbaar. Er zijn helaas geen goede criteria om een seksverslaving te diagnosticeren. Welke symptomen moet iemand vertonen om te kunnen spreken van een 'seksverslaafde', en wanneer gaat het gewoon om slechte seksuele gewoontes? Er is sprake van een verslaving of drangstoornis als de man of vrouw in kwestie alle zelfcontrole verliest en het sociale en familiale leven leidt onder de verslaving.

De drang om de daad te stellen, of de obsessieve gedachten aan seksuele handelingen overheersen alles. Alles moet ervoor wijken. Een seksverslaafde zoekt zonder te kunnen stoppen bevrediging waar hij/zij het kan vinden: bij de partner, bij vreemden, bij prostituees, in seksclubs of op het internet.  Seksverslaafden lijden ook onder hun gedrag. Meestal wordt er lacherig gedaan over een seksverslaving, maar in de praktijk kan het zware gevolgen hebben.  Mannen verliezen hun partner omdat ze steeds vreemd gaan, en hun job omdat ze de hele tijd naar porno surfen in hun kantoor. Het kan zelfs een dodelijke aandoening worden.

Seksverslaafden gaan hun grenzen steeds verleggen, worden steeds roekelozer. Door de veelvuldige seks lijden ze aan een seksueel overdraagbare aandoening zoals aids. Of ze belanden in de gevangenis, na een verkrachting. Een seksverslaving is nochtans behandelbaar. Met medicatie, gedrags- of psychoanalytische therapie. En anders dan bij alcohol- en drugsverslavingen vereist die behandeling geen levenslange onthouding. In één fase van de therapie moet men even cold turkey gaan, maar het uiteindelijke doel is een normaal seksleven.

Om inzicht te krijgen in de seksverslaving is het belangrijk na te gaan welke betekenis de verslaving  heeft in het huidige leven van de persoon. Seks is bijvoorbeeld een effectief middel om te ontspannen na een stressvolle gebeurtenis. Het biedt een roes waardoor vervelende gevoelens en problemen even verdrongen worden. Of zorgt juist voor een kick in sleurvolle situaties.  Het probleem ontstaat als je geen controle meer hebt over die seksuele drang. Als je niet meer kunt doseren en speelbal wordt van je behoefte aan kick en roes.

Net zoals vele verslaafden ontkennen seksverslaafden dat ze de controle of zelfregulering van hun denken en doen kwijt zijn. Rekening houdend met bovenstaande bevindingen is dit niet alleen een probleem voor de patiënt zelf, maar tevens ook voor alle gezinsleden. Vaak komen vernoemde patiënten pas op consultatie als de symptomen zich al een tijd manifesteren, de partnerrelatie op ontploffen staat en/of ze hun werk dreigen kwijt te raken. In de behandeling van deze multifactoriële problematiek wordt er meestal multidisciplinair aan de slag gegaan. Ofschoon er nog geen onderzoek is opgestart naar de resultaten van behandelingen, laat staan dat er reeds farmacologische dubbelblinde en placebogecontroleerde onderzoeksresultaten voldoende bekend zouden zijn, merkt men dat patiënten goede vorderingen maken in hun psychotherapie indien zij tevens door een geneesheer behandeld worden met serotonineheropnameremmers (SSRI’s).

Er zijn verschillende zelfhulpgroepen waar mensen bij elkaar steun kunnen vinden om van seksverslaving van af te geraken (zie bijvoorbeeld www.sexaholicsanonymous.be). Wie professionele hulp zoekt, kan terecht bij een centrum geestelijke gezondheidszorg in de buurt of bij een gespecialiseerde privétherapeut. In de loop der tijden zijn vele benamingen voor het fenomeen gevonden :  hyperseksualiteit, seksuele compulsie, stoornis in het seksueel verlangen, nymfomanie (voor vrouwen), satyriasis (voor mannen) en ten slotte ook ... seksverslaving.

De psychotherapeutische behandeling bevat  vaak  een psychodynamische oriëntatie in combinatie met cognitief-behavioristische aspecten. Psychoanalytisch ligt de klemtoon vaak gelegd op de betekenis van het seksuele verlangen, de driftbevrediging, omgaan met tekort aan spanningsafvoer, het leren te aanvaarden van het realiteitsprincipe op de directe behoeftebevrediging en het analyseren van het (gekwetste) innerlijke zelfbeeld dat vaak gecompenseerd wordt met seks.

Daarnaast is het een betrachting om de cliënten een stabiele separatie en individuatie te laten bereiken zodat ze minder onzeker en afhankelijk in de wereld kunnen staan en beter kunnen omgaan met het verwerken van  seksuele prikkels. Vanuit cognitief-behavioristisch perspectief wordt er gewerkt naar inzichten dat het gedrag vaak een ongecontroleerde spiegeling is van wat zij in bepaalde media waarnemen of een foute conditionering illustreert in de zoektocht naar een goed gevoel waardoor ze afhankelijk geworden kunnen zijn van een zinloze oplossingsstrategie. Uiteindelijk is het in de behandeling bij ernstige verslavingsgevallen ook zinvol om te laten peilen naar psychiatrische comorbiditeit. (Baeten, 2010)

Stoornissen in impulscontrole, maar ook borderline persoonlijkheidsstoornissen afhankelijke stoornissen en obsessieve obsessieve-compulsieve aspecten stelt men meer dan eens vast.  Men mag ook niet blind zijn voor de diepe psychologische kwetsuren die internetseksverslaafden mogelijks kunnen hebben meegemaakt in hun kinder- en jeugdjaren in de relatie tussen hun ouders en hen. Ze vormen meer dan eens de dieperliggende psychologische basisreceptoren van de ziektesymptomen binnen seksverslaving. (Baeten, 2010)

Vele hulporganisaties gebruiken het zogenaamde  twaalfstappenprogramma dat te vergelijken is met het bekende programma van de Anonieme Alcoholisten.

Er bestaan ook groepen met twaalfstappenprogramma's die speciaal op seksverslaafden zijn gericht. Voorbeelden van dergelijke groepen, die net als de Anonieme Alcoholisten regelmatige bijeenkomsten houden op diverse plaatsen in Nederland en Vlaanderen zijn de Anonieme Seksverslaafden (SA). Deze groepen staan open voor mensen van alle gezindten met inbegrip van onkerkelijken en niet religieuze mensen; geloof in een god is geen vereiste. Deze groepen bieden seksverslaafden een gelegenheid met medeverslaafden over hun verslaving te spreken en aan hun herstel te werken aan de hand van het Twaalfstappenprogramma.

Hulpverlening, gegeven vanuit het standpunt dat zij een obsessieve-compulsieve stoornis hebben met een sterk seksueel aspect, wordt meestal gegeven door een seksuoloog-psycholoog/seksuologisch hulpverlener van instellingen zoals de RIAGG of CGG of privé seksuologische hulpverleners gespecialiseerd in de problematiek.

Bij een behandeling van seksverslaving start men met het onderzoeken van de ontstaansfactoren en werkt men samen met de  persoon aan het veranderen van de patronen die de klachten in stand houden. De onderliggende problematiek, de lichamelijke conditie en het sociale leven spelen bij de behandeling een belangrijke rol. Het psychische evenwicht wordt versterkt en een goede balans gezocht.

Enerzijds is het belangrijk een zicht te krijgen op de onderliggende problematiek. Meestal is het voor de betrokkenen niet onmiddellijk duidelijk waaraan het probleem precies gelinkt is, samen met een therapeut word getracht de puzzel stukje per stukje te leggen. Daarnaast is het van belang te werken rond het effectieve gedrag. Het streefdoel is een normaal seksueel leven. In een eerste fase van de behandeling is een periode van onthouding is vaak onvermijdelijk. Om echt te herstellen is het van cruciaal belang dat ook de de partner wordt betrokken in het proces. Bij een seksverslaving wordt de partner uitgenodigd deel te nemen aan therapeutische gesprekken. Voor sommige partners kan het zinvol zijn om steun te zoeken bij een andere therapeut, los van de sekstherapie.

De man - of de vrouw - die verslaafd is aan seks ziet zelf niet dat er een verband bestaat tussen obsessief met seks bezig zijn, stress, persoonlijke opvattingen over seksualiteit en persoonlijke problemen. Daarom wordt in de behandeling van seksverslaving - naast andere dingen - ook veel aandacht besteed aan:

Wat betekent seksualiteit in mijn leven?
Welke manieren gebruik ik om mijn seksualiteit vorm te geven?
Wanneer geef ik mijn seksualiteit op die manier vorm?
Waarom kies ik die vorm om mijn seksualiteit gestalte te geven?
Wil ik die manier(en) blijven gebruiken om mijn seksualiteit gestalte te geven?
Wil ik alternatieven ontwikkelen om mijn seksualiteit vorm te geven?
Welke alternatieven zijn bevredigend voor mij.
Uitvoeren van bevredigende alternatieven.

Partner zijn van een persoon met seksverslaving

Als je partner zich op een extreme wijze bezig houdt met porno, internetseks of andere buitenechtelijke seksactiviteiten heeft dat onherroepelijk invloed op de relatie. Het legt niet alleen druk op jullie beiden. Het legt ook druk op andere betrokkenen, zoals op kinderen en andere familieleden. Daarom is het belangrijk dat je als partner op de hoogte bent van wat deze problematiek allemaal inhoudt en met zich meebrengt.

Wat je als partner moet weten

Als je ontdekt dat je partner prostituees bezoekt, erg vaak porno op internet bekijkt of andere vormen van cybersex bedrijft, heb je zijn 'geheime seksleven' ontmaskerd. Dit is voor veel partners een regelrechte 'shock'. Alle verwachtingen en ideeën over de relatie, het huwelijk en de toekomst zijn in één klap ondersteboven geschoffeld. Alles waarin je geloofde staat op losse schroeven en twijfels en onzekerheid slaan onverbiddelijk toe. Gepaard of afgewisseld met gevoelens van verraad, boosheid of woede, verdriet, pijn, angst en misschien ook opluchting. En… je voelt je erg alleen en eenzaam. Je beste vriend is immers onbetrouwbaar gebleken. Hoe moet je hiermee omgaan? Met wie kun je praten? Wat moet je met adviezen als: 'Ik had hem al lang de deur uit gezet?

Wat je als partner moet doen of laten

Om je terzijde te staan bij de vraag wat je het beste kunt doen na de onthulling van de seks/pornoverslaving, volgen hier 'Eerste Hulprichtlijnen'.

1. Besef dat je de partner bent en daarom nooit therapeut of hulpverlener voor hem of haar kunt zijn.

2. Besef dat de seksverslaving van jouw partner destructief is voor de relatie.

3. Besef ook dat je een rol speelt in de verslaving. Een relatie is namelijk net een waterbed: als de een zich verroert, beweegt de ander ongewild mee. Daarom wordt de partner, door de verslaafdenzorg, vaak een co-verslaafde genoemd.

4. Besef dat je niet zijn / haar gedrag kunt sturen, maar dat u alleen uw eigen gedrag kunt sturen.

5. Besef dat je hem / haar duidelijk moet maken dat bepaalde dingen in jullie relatie niet acceptabel voor je zijn.

6. Besef dat je partner pas rekening met je houdt als hij/zij doet wat je van hem vraagt.

7. Besef dat je partner zelf moet stoppen en actie moet ondernemen om te laten zien dat zijn/haar wens om te stoppen oprecht en integer is.

8. Besef dat je zelf niet langer mag toegeven aan uw behoefte om 'politieman' te spelen of 'controleur'. Doe je dat wel dan neem je de verantwoordelijkheid van je partner over. Dan neem je hem / haar niet serieus.

9. Besef dat de verslaving van je partner niets, maar dan ook totaal niets, met jouw te maken heeft. Het is zijn of haar probleem en het komt niet door jou.

10. Denk aan het volgende:
Neem geen genoegen meer met de belofte dat het niet meer gebeurt. Je wilt nu actie zien.

Blijf niet langer op dan goed voor je is om je partner voor terugval te behoeden.

Je bent nog steeds seksueel aantrekkelijk, twijfel daar niet aan

Troost je partner niet als hij / zij huilt over zijn / haar verslaving. Zeg niet dat het allemaal wel meevalt en dat jullie er samen wel uitkomen. Je partner zal in eerste instantie zelf actie moeten ondernemen om de verslaving de baas te worden.

Geef niet toe aan zijn / haar verzoek om er met niemand over te praten. Je behoefte aan steun mag niet ondergeschikt gemaakt worden aan zijn / haar schaamte. Besef dat dankzij 'het geheim' de verslaving zulke vormen heeft aangenomen of zo lang heeft kunnen blijven bestaan.

Bewandel deze weg niet 'alleen', zoek steun bij een seksuologisch hulpverlener. Meer info bij http://www.hulpbijseksverslaving.com

Is mijn partner seksverslaafd. Doe hier een test.

Bronnen

http://www.groepspraktijk-facet.be

http://nl.wikipedia.org/wiki/Seksverslaving

http://www.hannievanrijsingen.com/seksverslaving

Baeten,Koen. (2010). Seksverslaving : een klinische observatie. Tijdschrift voor seksuologie,34, 155-160 http://www.tijdschriftvoorseksuologie.nl/

 

 

 

Meer informatie

Hieronder vindt u links naar websites met meer info over de beschreven thematiek. Onze excuses mochten bepaalde links niet meer werken of indien de aanFilm Thanks for sharinggeboden info niet meer juist is.  De webmaster van deze website is niet verantwoordelijk voor de inhoud die op de doorgelinkte pagina's wordt aangeboden. Wenst u correcties mee te delen kan dat via het contactformulier met duidelijke opgave van de suggestie.

Film Thanks for sharing De film volgt drie seksverslaafden in hun strijd om te functioneren in de samenleving, met behoud van een betekenisvolle relatie. Ales probeert een relatie op te bouwen met Phoebe, een wilde onafhankelijk vrouw die heeft afgezworen om nog te daten met verslaafden nadat ze haar relatie heeft verbroken met een alcoholist. Mike is getrouwd met zijn grote liefde van de middelbare school, maar raakt net zo verslaafd aan zijn herstelprogramma als aan de seks. Neil verbergt een camera in zijn tennisschoen om in het geheim onder de rokken van vrouwen te filmen, terwijl hij zijn vrienden probeert te overtuigen dat hij kan leven zonder seks. Allen moeten ze om zien te gaan met hun verslaving, wat leidt tot verschillende hilarische en ongewone situaties. Lees hier verder

Boek Als seks verslavend wordt. Hoe je jezelf en je relatie kunt redden. Gertjan van Zessen

Online behandeling http://www.seksverslavingondercontrole.nl/

http://www.addiction-solutions.be/behandeling

http://www.medicinenet.com/sexual_addiction/article.htm

http://www.hulpbijseksverslaving.com/

http://psychiatrie-nederland.nl

 

 

 

Zoek hulpverlener

Klik hieronder op de seksuologische problematiek om alle seksuologen/seksuologische hulpverleners te vinden die rond deze thematiek werken. Vindt u niets bij deze term, dan is in deze database (nog) geen hulpverlener aanwezig die specifiek rond deze problematiek werkt.

Wenst u een hulpverlener in uw nabijheid te vinden, kies dan 'zoeken op specialisatie problematiek' en kies 'kaart' of 'lijst' uit het menu aan de rechterkant.