Problemen seksuele opvoeding/seksualiteit kinderen

Wat

Opvoeding is zowiezo een hachelijke onderneming. Seksuele opvoeding vormt een belangrijk onderdeel hiervan. Het is belangrijk dat ouders maar ook andere opvoeders een open houding hebben in het praten over seksuele dingen. Iedereen kan te maken krijgen met seksuele vragen van kinderen maar ook al snel dienen er zich een aantal seksueel gebonden opvoedingsproblemen aan.

Seksuele levensloop

Als u onvoldoende kennis heeft over de gemiddelde seksuele ontwikkeling, kan het gebeuren dat u bepaald gedrag beoordeelt als problematisch, terwijl dat voor een bepaalde leeftijd juist heel passend gedrag is. Denk bijvoorbeeld aan kinderen die doktertje spelen.  Het kan ook gebeuren dat u problematische seksuele ontwikkelingen per ongeluk over het hoofd ziet. 

De seksuele levensloop begint al bij de conceptie en loopt door tot aan het eind van iemands leven. Op onderstaande website vindt u een beschrijving van onder meer gedrag, gevoelens, risico's, lichaamsbeeld en genderidentiteit. De seksuele ontwikkeling vindt plaats in een context van biopsychosociale factoren. Ook deze worden hier beschreven. Meer info vindt u hier 'Van alle leeftijden, de seksuele levensloop van conceptie tot overlijden', door Hanneke de Graaf (Rutgers WPF, 2013). Hier vindt u een overzicht van de bronnen die voor dit onderzoek zijn gebruikt.

Belang van seksuele opvoeding

Seksuele opvoeding gebeurt in vele soorten gezinnen. Niet alleen in het 'gewone' gezin met een papa en mama, maar ook in 'nieuw samengestelde' gezinnen. In gezinnen met alleenstaande ouders of met 2 papa's of 2 mama's. Of in gezinnen met pleegkinderen.  Dit kan misverstanden creëren omtrent normen en waarden. Bij de ene kan dit en bij de andere niet. Ook in gewone gezinnen kunnen er vragen rijzen bij het seksuele gedrag van kinderen : het kan gaan van onschuldige seksspelletjes tot grensoverschrijdend gedrag waar je als ouder of opvoeder jezelf geen raad meer weet. Wat doe je als je kind anders geaard is en je het moeilijk hebt om dit te aanvaarden. Wat doe je met genderdiffusie? Wat als je kind betrokken geraakt bij ontoelaatbaar seksueel gedrag? Je dochter is zwanger en wat nu?  Je vindt je kind te jong voor seks. Je kind anticonceptie geven bij een eerste vriend(je) of niet?

 

Al deze 'ouders' krijgen bij de opvoeding te maken met seksueel gedrag van kinderen en jongeren en de vragen die daarbij horen. Lees daarom verder:

waarom seksuele opvoeding belangrijk is;
hoe de seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren verloopt;
wat er in de puberteit allemaal te gebeuren staat;
hoe je kinderen kan leren hun eigen grenzen en die van anderen te beschermen;
hoe je kinderen weerbaarder kan maken.

Bron : http://www.seksualiteit.be/voorlichting/seks-...

Onderzoek

Ouders onderschatten hun kinderen als het op seksuele interesse en activiteit aankomt en praten te weinig over seks met hun kinderen. Dat schrijft ook J/M, een Nederlands magazine voor ouders.  Amper 16% van de ouders denkt dat hun 16-jarige zoon of dochter al seks gehad heeft, terwijl de helft het op die leeftijd al gedaan heeft. 53 procent van de ouders van 16-jarigen denkt dat hun kind als eens heeft getongzoend, terwijl 83 % van de zestienjarigen dat al deed.

En ook als het op verliefd zijn (67 procent volgens de ouders tegenover 87 procent in werkelijkheid) en pornoblaadjes (8 procent tegen 22 procent) aankomt, onderschatten ouders hoe actief kun kinderen zijn. De cijfers komen uit een onderzoek waarvoor bijna 700 ouders van kinderen tussen de vier en zeventien jaar ondervraagd werden.76 procent van de ouders vindt wel dat kinderen veel te jong met seks bezig zijn. Amper 8 procent maakt zich geen zorgen over de invloed van de huidige seksuele moraal op hun kinderen. Het moeilijkst bespreekbare onderwerp is homoseksualiteit, dat door bijna een op drie ouders wordt doodgezwegen.(Nieuwsblad 24/08/2013)

Hoewel het een onderzoek is bij Nederlandse ouders, gaan dezelfde cijfers ook op voor Vlaanderen. "Gesprekken met ouders en andere studies hieromtrent bevestigen dat ook Vlaamse ouders niet veel wijzer zijn over het seksleven van hun kinderen", zegt Lies Verhetsel van het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, Sensoa. "Vaak is dit omdat ouders gewoon niet verwachten dat hun kind hier al mee bezig is. Voor hen is het nog steeds hun 'kleintje'. Maar ook veel ouders wíllen hier gewoon niet meer over weten. Net zo min als kinderen willen weten hoe hun ouders vrijen. En kinderen verbergen het zelf ook heel erg. (HLN 24/08/2013)

Vaak roepen ouders naar kinderen dat ze nooit naar hen luisteren.  Dit gaat niet op voor seks. Uit ouder onderzoek blijkt dat bijna de helft van de jongeren (45 procent) beschouwt de eigen ouder als seksuele rolmodellen. Dat is meer dan de invloed van vrienden (32 procent) en celebrities (22 procent), zo toont een studie aan de Universiteit van Montréal aan. Rock- en filmsterren hebben dubbel zoveel invloed al tv- en sportsterren (15 versus 7 procent).  Jean-Yves Frappier ondervroeg 1.171 tieners tussen 14 en 17 jaar oud en 1.139 moeders over gezonde seks, communicatie en informatie over gezonde seks, de manier waarop het gezin fucntioneert en seksuele activiteit.

Er werd ook getest op attitudes rond liefde, relaties, daten en contraceptie, en de tieners werd gevraagd naar hun rolmodellen.  Vele ouders dachten dat kinderen info over seks elders haalden.  Dat had een onverwacht negatief gevolg: moeders deden geen moeite meer voor het sekspraatje omdat ze dachten dat de kinderen toch al ingelicht waren. Ouders moeten daarentegen hun best doen om op de hoogte te blijven van de ontwikkeling van hun tiener en de moeilijke en beschamende gesprekken over seks te blijven voeren. Ook al proberen de tieners weg te lopen of reageren ze beschaamd, als ouder moet je doorzetten. Het betekent niet dat ze niet willen horen wat je te zeggen hebt, en zeker niet dat ze niet luisteren. (HLN, 24/07/2011)

Praten over seks

Seksualiteit maakt deel uit van het hele ontwikkelingsproces. Het hangt bovendien ook samen met andere aspecten zoals zelfbeeld, relaties tot anderen en biologische rijping. De seksuele ontwikkeling volgt in grote lijnen hetzelfde basispatroon, al kan het tempo waarin het verloopt wel van kind tot kind verschillen. Dat er een min of meer vast patroon van seksuele ontwikkeling is, heeft te maken met het vaste patroon van de biologische en hormonale ontwikkeling van kinderen.

De seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren is een proces waarbij zij leren seksualiteit, lichamelijkheid en intimiteit te integreren in hun leven. De ontwikkeling van seksueel gedrag, gevoelens en cognities gaat het hele leven door. Ook wordt vanaf de kindertijd een  seksueel script ontwikkeld. Dit houdt in dat een kind eigen ideeën, waarden en verwachtingen rond seksualiteit organiseert in seksueel gedrag.

Zowel positieve als negatieve ervaringen tijdens de seksuele ontwikkeling dragen bij aan de beleving van seksualiteit op latere leeftijd. Kinderen en jongeren ontwikkelen zich in interactie met hun omgeving. Aan de hand van leerervaringen vormt het kind of de jongere ideeën over welk seksueel gedrag – wanneer en met wie – “gepast” is. Ook over de effecten ervan, de reacties erop en hoe men zich erbij zou moeten voelen vormt het kind of de jongere zich ideeën. De reactie van de ouder of opvoeder op het gedrag van kinderen en jongeren op het gebied van seksualiteit,lichamelijkheid en intimiteit beïnvloedt het leren.

Veel ouders vinden het niet gemakkelijk om met hun zoon of dochter een gesprek over seks aan te knopen. Een tip is om meer ‘alledaagse’ onderwerpen aan te grijpen voor een gesprek, zoals lichaamsbeharing of een pakje maandverbanden in de kast. Zo toon je je kind dat er thuis over seksualiteit mag gepraat worden en dat het bij jou terecht kan met vragen.

Probeer de verleiding te weerstaan om vage antwoorden te geven of rond de pot te draaien; spreek liever klare taal en vermijd moeilijke woorden. Er is bijvoorbeeld geen enkel kind dat het woord ‘geslachtsgemeenschap’ gebruikt. Zij (en wij) hebben het over ‘het’ doen, vrijen, met elkaar naar bed gaan, … Probeer woorden te gebruiken die passen bij de leeftijd van je kind en waar jij je ook zelf prettig bij voelt. Je hoeft het met je tiener echt niet over ‘neuken’ te hebben als dat niet meteen een woord is dat tot jouw woordenschat behoort.

Gesprekken over seksualiteit voer je trouwens best niet in de supermarkt of op de bus. Kies liever een moment uit wanneer jullie voldoende privacy hebben om in vertrouwen met elkaar te praten. Soms praat het gemakkelijker als je ondertussen iets anders aan het doen bent, zoals samen afwassen of in de auto onderweg zijn. Zo kan je eens van onderwerp veranderen en hoef je elkaar niet voortdurend aan te kijken.

Blijf je het moeilijk vinden om een gesprek over seks te beginnen? Maak dan gebruik van momenten waarop jullie samen naar een film kijken en er erotische beelden getoond worden, wanneer jullie in een boek of tijdschrift iets over seksualiteit lezen,… Jouw reacties op die beelden of informatie zijn immers ook een vorm van seksuele opvoeding. Vertel bijvoorbeeld wat jij ervan vindt of welke waarden jij hebt rond seks.

Een andere tip is om bijvoorbeeld een doos condooms in de badkamer te zetten wanneer je denkt dat je kind seksueel actief is. Laat je kind weten dat die doos er staat en dat hij/zij ervan gebruik mag maken. Zo geef je de boodschap dat je open staat voor een gesprek, en dat kan voor je kind de drempel verlagen om bij jou te komen met vragen. Heb je een dochter, dan kan je bijvoorbeeld ook voorstellen om een afspraak te maken bij de huisarts om haar opties voor anticonceptie te bespreken. Je dochter gaat misschien het liefst alleen naar de afspraak, maar door jouw voorstel geef je aan dat ze met jou over die dingen kan praten.

Er zijn ook heel wat goede boeken, films en websites over seksualiteit die je kunnen helpen om een antwoord te formuleren, die hier en daar het antwoord in jouw plaats geven, of die je samen met je kind kan doornemen. Op de pagina over seksuele en relationele opvoeding vind je bij 'meer weten' een lijstje terug.

Praten over anticonceptie

Op een dag staat je dochter voor je en vraagt die naar de pil of je zoon geeft aan dat hij wil vrijen met zijn vriendin. Vaak weten ouders niet goed hoe reageren op dit soort vragen van hun kinderen. Ze hebben schrik als ze er teveel over beginnen dat ze de kat bij het spek zetten en expliciet toestemming geven tot seks of hen juist aansporen tot seks.  Nochtans hebben jongeren nood aan degelijke informatie.

Misverstanden

Als je over seks en anticonceptie praat, doen ze het sneller. Ouders denken vaak dat als ze  met hun kind over seks praten, hun kind  sneller zal experimenteren. Uit verschillende  onderzoeken bieek het tegendeel.  Jongeren die goed voorgelicht zijn, wachten langer en vrijen veiliger dan jongeren die dat niet zijn.
 
Als ze om de pil vragen, zijn ze al met seks bezig. Neen. Jongeren die een vriendje of vriendinnetje hebben, gaan niet meteen met dat lief naar bed. In hun hoofd zijn ze misschien wel bezig met seks, maar toch doorlopen ze eerst enkele stappen, zoals tongzoenen en strelen, vooraleer ze effectief seksuele betrekkingen met elkaar hebben. Het traject tussen de eerste tong­ zoen en de eerste keer seks duurt gemiddeid 2,7jaar. 

Jongeren zijn meer en sneller met seks bezig dan vroeger.  Het lijkt misschien zo, maar toch zijn de jongeren van vandaag niet méér bezig met seks dan vorige generaties. Maar ze zijn er wel opener over. Uit onderzoek blijkt dat de eerste keer seks gemiddeld op 15,5jaar plaatsvindt.

Praten over anticonceptie
 
Stap je als jong meisje voor het eerst naar de gynaecoloog om naar anticonceptie te vragen, dan is de kans groot dat je bijna automatisch de pil krijgt. En toch zijn er naast de pil nog andere anticonceptiemiddelen  met een hoge betrouwbaarheid. Een van de redenen waarom er, ondanks de vele anticonceptiemogelijkheden, nog steeds te veel abortussen gebeuren, is dat de piltrouw bij jonge meisjes vaak erg laag ligt. En die slordigheid kan voor verregaande gevolgen zorgen.

Daarenboven beschermt de pil niet tegen SOA (seksueel overdraagbare aandoeningen) en HIV (Aids). Een goede raad is daarom, zeker in het begin altijd te vrijen met een condoom, ook al neemt het meisje de pil. Heeft ze die pil immers wel trouw ingenomen. Een keertje moeten overgeven kan al voldoende geweest zijn opdat de pil niet consequent was ingenomen en het meisje toch zwanger kan worden.  Of de pil is eens een keertje vergeten en er was teveel tijd tussen de volgende inname. Een condoom is dus bij jongeren altijd een must.

Wat zijn daarnaast alternatieven voor de pil met minder kans om het dagelijks vergeten in te nemen?

De minipil of pop (progestageen-onlypil): Deze pil bevat minder hormonen: een lagere dosis progestageen en geen oestrogeen.

De anticonceptiepleister: De pleister bevat oestrogeen en progestageen, maar in een aan­zienlijk lagere dosis. Elke week kleef je een nieuwe pleister. De hormonen komen gelijkmatig via de huid rechtstreeks in de bloedbaan terecht. Ideaal voor jonge meisjes die de voordelen van de pil willen (betere huid, minder vet haar), maar niet elke dag een pil willen slikken.

Het implantaat of staafje: Een klein, dun en buigzaam staafje wordt onderhuids aangebracht en geeft geleidelijk aan kleine hoeveelheden hormoon in de bloedbaan af. Het staafje moet pas na drie jaar vernieuwd worden. Ideaal dus als je je lange tijd niet om anticonceptie wil bekommeren.

Het koperspiraaltje: Werd vroeger heel vaak gebruikt maar is nu wat in onbruik geraakt, onterecht eigenlijk want het spiraaltje is heel betrouwbaar en is hormoonvrij. Het is een plastic 'ankertje' waar koper­draad omheen zit.  Het kan drie,vijf tot tien jaar blijven zitten.

De prikpil: Een injectie met progestageen, die om de twaalf weken herhaald moet worden. De prikpil is even betrouwbaar als de pil.

De vaginale ring of anticonceptiering: Een doorzichtige kunststofring die je zelf in de vagina brengt. De ring blijft drie weken werken. Na de stopweek breng je een nieuwe ring in. Net als met de pil kan je dus zelf je cyclus controleren. Ide­aal voor jonge meisjes die weinig piltrouw zijn.

Het hormoonspiraaltje: Dit spiraaltje bevat een zeer lage dosis hormonen. Het mag vijf jaar blijven zitten. Let wel: het in­ brengen kan pijnlijk zijn als je nog geen kinderen hebt.

Seks mag leuk zijn

Praat je met je kind over seks en anticonceptie, dan zit de kans erin dat je enkel de risico's bespreekt. Je hebt het er alleen over dat je dochter zwanger kan raken of dat je zoon misschien wel een soa (seksueel overdraagbare aan­doening) oploopt. En natuurlijk is het belangrijk dat ze zich hiervan bewust zijn. Maar seks heeft ook leuke kanten en die mag je best wel benadrukken. Want verliefdheid is vooral fijn en seks is ook spannend. Zeker wanneer je kind het voor de eerste keer doet. En net door deze positieve dingen te benadrukken, zal je kind ook aan­dacht hebben voor de risico's.

Vanaf welke leeftijd?
Eén gouden boodschap: wacht niet te lang met het gesprek over seksualiteit en anticonceptie. Want een vaste leeftijd voor die allereerste keer is er niet. Het hangt af van het kind in kwestie. Vaak weet je wanneer je kind een liefje heeft en merk je vanzelf hoe in­tiem ze met elkaar omgaan. Maar de meeste jongeren  vertellen hun ouders niet meteen wanneer ze seksueel actief worden. Dus weet je als ouder niet alles. Vandaar dat het beter is om wat te vroeg te zijn met de 'veilig vrijen' boodschap. Jongeren hebben rond de leeftijd van 16jaar vaak voor het eerst seks. Sommigen zijn er enkele jaren vroeger mee, anderen weer wat later. Het is goed om rond zijn of haar veertiende jaar al iets  te la­ten vallen over condooms en hoe je veilig kan vrijen zonder risico.

Wat als je kind niet wil praten?
Ook al probeer je je kind op al­lerlei manieren te laten zien dat je overal voor open staat en dat je een gesprek over seks en veilig vrijen zeker niet uit de weg gaat, toch zit de kans erin dat jouw pu­ber zich niet comfortabel genoeg voelt om jou om anticonceptie te  vragen. Als je vermoedt dat je kind seksueel actief is, kan je ervoor kiezen om het gesprek dan maar zelf aan te gaan. Of je kan het ook subtieler aanpakken. Een brochu­re over voorbehoedsmiddelen op het nachtkastje achterlaten is en­kel informatief. Bovendien laat je zo zien dat je bereid bent om zijn of haar vragen over seks te beantwoorden. Omdat je kind ziet dat jij de eerste aanzet geeft. Het kan een mooie opening zijn om als­ nog dat gesprek te voeren . Maar je kan ook nog een stapje verder gaan. Bijvoorbeeld door zelf con­dooms te kopen en ze op een plek neer te leggen waar je kind ge­makkelijk bij kan. Zo hoeft het er zelf niet om te vragen en voorkom je dat ongemakkelijke gevoel.

Nog enkele tips

+ Wees eerlijk en geef correcte informatie. Door seksualiteit en relaties als een gespreksonderwerp zoals alle andere te beschouwen en eerlijk en juist op vragen van je kinderen te antwoorden, creëer je een open sfeer waarin je zoon of dochter veel sneller geneigd zal zijn met vragen of problemen naar je toe te komen.
+ Kies de juiste tijd en plaats. Over anticonceptie beginnen in de supermarkt of wanneer je met alle kinderen aan tafel zit, is geen goed idee. Kies een rustig moment uit. Vaak werkt het nog beter als jullie samen iets aan het doen zijn, onderweg met de auto bijvoorbeeld. Of als je samen de kamer opruimt. Omdat het gesprek dan minder face to face verloopt, valt er vaak een stuk van de beladenheid weg.
+ Probeer je in te leven. De kans is reëel dat je kind zich (ook) wat onwennig zal voelen om over anticonceptie te praten. Probeer je in de situatie van je kind in te leven en toon vooral respect voor zijn of haar mening en gevoelens.
+ Respecteer de privacy van je kind. Met je zoon of dochter over an­ticonceptie praten is belangrijk, maar probeer niet koste wat het kost te achterhalen of hij of zij al seks heeft, of plannen om dat te doen. Je kind zal zelf wel vertellen waar hij of zij zich comfortabel bij voelt.
+ Probeer niet te overreageren. Misschien overvalt de vraag van je kind naar anticonceptie je, maar vermijd een te heftige reactie. Het is belangrijk dat je praat over seks en anticonceptie met je kind, maar dat hoeft niet meteen. Misschien wil je er zelf eerst even over naden­ken of wat opzoekwerk doen. Probeer in ieder geval niet te beslissen wat je kind wel of niet moet doen. Vertrouw hem of haar om zelf die beslissing te nemen.
+ Maak je kind duidelijk dat alleen de pil niet voldoende is als bescherming. Het voorkomt een zwangerschap maar geen soa. Om ziektes als chlamydia en gonorroe te vermijden, is een condoom echt wel noodzakelijk. Veel jongeren staan daar niet direct bij stil.

Meer info over anticonceptie vind je op deze site ook hier.  En over ongewenst zwanger krijg je informatie op deze site hier.
(Bron : Barbara Claes Primo, 24ste jg, n( 1520)

Porno kijken?

Uit een onderzoekje uitgevoerd in opdracht van Sire, blijkt dat 8 van de 10 kinderen onder de 16 jaar weleens pornografische beelden gezien heeft op het internet.Dus niet tegen je kids zeggen ‘je kunt met alle vragen bij me terecht’. Dat is te vrijblijvend. Ga zelf het gesprek aan en benoem de zaken.Je kunt niet vroeg genoeg zijn met de vragen van je kinderen over seks te beantwoorden en beter nog: wees ze voor! Kinderen anno nu moeten niet pijnlijk geconfronteerd worden met porno waar ze met 1 of 2 muisklikken op het net terechtkomen, maar wel voorbereid…..Dat is de ook de strekking van een campagne van Sire.  Kinderen komen gewild dan wel ongewild bij teksten en plaatjes die best wat ondertitels van hun vander en moeder kunnen gebruiken. Ouders zouden daar liever hun ogen voor sluiten, maar kom op zeg: overwin je gêne en bereid je zoons en dochters je kinderen voor!

“Bijvoorbeeld kinderen die een werkstuk maken over katten en daarvoor plaatjes van poesjes op internet gaan zoeken”, zegt Hanneke de Graaf van kenniscentrum seksualiteit Rutgers WPF, dat Sire inhoudelijk heeft geadviseerd bij deze campagne.“Of jongens die vieze woorden intypen bij een zoekmachine. Die krijgen dan allerlei plaatjes te zien die best schokkend en écht vies kunnen zijn.”

De Graaf raadt ouders aan om hun kinderen al op jonge leeftijd uit te leggen dat ze op het internet weleens wat tegen kunnen komen wat ze niet willen. “Vanaf ongeveer 8 jaar zitten kinderen regelmatig op het internet. Ouders moeten kinderen dan waarschuwen voor wat ze tegen kunnen komen. Niet alleen vrijende mensen, maar ook bijvoorbeeld geweld.”

Volgens De Graaf is het van belang dat ouders duidelijk maken dat porno niet hetzelfde is als seks in een intieme relatie. “Het is zaak je kind goed te begeleiden in wat het doet op internet. Ouders onderschatten vaak wat hun kind precies doet en tegenkomt. Zeker als kinderen wat ouder worden.”  Uit een onderzoek uitgevoerd in opdracht van Sire, blijkt dat 8 van de 10 kinderen onder de 16 jaar weleens pornografische beelden gezien heeft op het internet. Dus niet tegen je kids zeggen ‘je kunt met alle vragen bij me terecht’. Dat is te vrijblijvend. Ga zelf het gesprek aan en benoem de zaken.Praat met je kind over seks voordat internet dat doet! is de slogan. Meer info hieronder bij hulpverlening.

 

 

Wanneer is seksueel gedrag ok?

Met de 6 basisregels kan je beoordelen of een bepaald gedrag oké is of niet. Alle 6 regels moeten in orde zijn, anders is het gedrag niet oké.
Toestemming. Seksueel gedrag is alleen oké als alle betrokkenen ermee akkoord gaan en er zich prettig bij voelen.
Vrijwilligheid. Er mag geen vorm van beloning, misleiding, druk of dwang in het spel zijn.
Gelijkwaardigheid. Alleen seksueel gedrag tussen gelijkwaardige partners is oké.
Ontwikkeling. Bij elke stap in de ontwikkeling van je kind hoort seksueel gedrag dat typisch is en dus oké voor die fase. Seksueel gedrag dat bij een 'latere' fase hoort, kan dus overschrijdend zijn.
Context. In de ene situatie gelden andere regels dan in de andere. Gezond seksueel gedrag is aangepast aan de situatie of de omstandigheden.
Zelfrespect. Aan seks hoor je een goed gevoel over te houden. Als seksueel gedrag fysieke, emotionele of psychische schade veroorzaakt, dan is het niet oké.

Hoe leg je dit uit aan kinderen?

Doe alleen iets als jullie het allebei willen en prettig vinden. Als je zelf iets niet wil, dan moet je dat duidelijk zeggen. Als je vriendje of vriendinnetje niet wil, dan mag je niet aandringen.
Doe alleen iets omdat je het zelf wil. Niet voor een beloning, om iemand een plezier te doen of om te vermijden dat iemand boos wordt.
Spelletjes met iemand die veel ouder, sterker of slimmer is of met iemand die veel jonger of zwakker is, zijn niet oké.
Alles op zijn tijd. Doe niets waar je te jong of te oud voor bent.
Hou rekening met anderen. Zorg ervoor dat je niemand stoort of laat schrikken met je gedrag.
Doe jezelf en anderen geen pijn. Denk na over de gevolgen van je gedrag en doe geen gevaarlijke dingen.

Experimenteren, een belangrijke bouwsteen

Verkennend gedrag vormt de noodzakelijke bouwsteen om tot een positief contact te kunnen komen. In allerlei contacten thuis, op school en met vrienden doen kinderen en jongeren ervaringen op. Dit vormt een emotionele en sociale leerschool. Het is de basis voor latere intieme contacten en relaties.

Jongeren moeten leren om relaties en seksualiteit in hun eigen leven vorm te geven door weloverwogen en bewuste keuzes te maken. Dat is een uitdagende opgave die steun en begeleiding vraagt. De Europese werkgroep van de Wereldgezondheidsorganisatie ontwikkelde een brede visie rond het belang en de inhoud van relationele en seksuele vorming voor kinderen en jongeren. In essentie beschouwt deze werkgroep relationele en seksuele vorming als een recht op ondersteuning en bescherming van de seksuele ontwikkeling.
Onderzoek toont aan dat een kwalitatieve relationele en seksuele vorming leidt tot meer verantwoord seksueel gedrag, minder seksueel geweld, minder seksueel overdraagbare aandoeningen, minder ongeplande  zwangerschappen en minder besmettingen. Bovendien zorgt relationele en seksuele vorming ook voor uitstel van de eerste geslachtsgemeenschap en een beter condoom- en anticonceptiegebruik. Relationele en seksuele vorming is een gedeelde verantwoordelijkheid van alle actoren die kinderen en jongeren begeleiden.

Ans Brendel werkt bij de GGD. Zij ziet veel jongeren die bij Sense komen voor informatie. In de films hieronder vertelt ze je meer over de do’s and dont’s van de seksuele opvoeding van pubers. 

Bronnen

http://www.jeugdenseksualiteit.be

http://www.uwkindenseks.nl/deskundige

http://www.groeimee.be/opvoedtips/praten-over-seks

http://www.seksualiteit.be

http://seks.blog.nl/

 

Mogelijke hulpverlening en tips

Seksuele opvoeding

Al vanaf de geboorte beginnen kinderen aan hun seksuele ontwikkeling. Bij elke stap in die ontwikkeling horen bepaalde gevoelens en gedragingen. Kinderen worden verliefd en spelen doktertje. Jongeren gaan de experimenteertoer op, al dan niet online. Dit is perfect normaal en daar leren kinderen van.
Laat je je kinderen dan maar begaan?

In geen geval. Vergelijk het met verkeersopvoeding. Net als in het echte verkeer wil je je kinderen regels en codes aanleren. Je wil hen leren situaties inschatten zodat ze ook in het relationele verkeer veilig op weg kunnen, met respect voor de anderen.
Wat kan je doen als ouder?

  • Lees over seksuele ontwikkeling. Zo weet je beter welk gedrag voorkomt op een bepaalde leeftijd.
  • Lees hoe je gezond seksueel gedrag kan herkennen. En hoe je als ouder kan reageren. Lees ook 'Over de grens?', een gids voor ouders over seksualiteit en grenzen. 
  • Leer je kinderen welk gedrag oké, minder oké of helemaal niet oké is en waarom. Niet alleen kussen, vrijen of andere vormen van fysiek contact. Ook gluren, chatten over seks, naar porno kijken zijn vormen van seksueel gedrag.
  • Geef zelf het goede voorbeeld door je grenzen aan te geven en de grenzen van je kinderen te respecteren.
  • Lees wat weerbaarheid inhoudt en waarop je kan letten als ouder.

Grenzen: zelf het goede voorbeeld geven

Je wil je kind leren wat wel en niet oké is en hoe je als ouder op zijn of haar grensoverschrijdend gedrag reageert. Maar niet alleen wat je zegt is belangrijk. Kinderen leren heel veel uit wat je doet (of niet doet). Zelf het goede voorbeeld geven is dus even belangrijk. Dat kan met een aantal tips.

  • Respecteer je zelf de grenzen van je kind?
  • Als je wil dat je kind de grenzen van anderen respecteert, dan hoor je dat als ouder zelf ook te doen. Stop dus met kietelen als je kind aangeeft dat het niet leuk meer is. Zo geef je aan dat toestemming belangrijk is. Doe je dat niet, dan kan je kind daaruit afleiden dat grenzen niet gerespecteerd moeten worden of dat grenzen stellen geen zin heeft.
  • Als je wil dat je kind later zelf zijn grenzen aangeeft, doe dat dan als ouder ook. Als iemand over je grens dreigt te gaan, reageer dan. Probeer zo helder mogelijk te verwoorden of duidelijk te maken dat bepaald gedrag over je grens dreigt te gaan. Zo leert je kind niet alleen dat er grenzen zijn, maar ook hoe je daarover kan praten.
  • Mag je met je kind in bad?  Je relatie met je kind kan innig en lichamelijk zijn. Je kan knuffelen, stoeien, zoenen of samen in bad gaan. Zolang je kind zich hier oké bij voelt en jij geen seksuele gevoelens ervaart, is dat prima. Maar op een seksuele manier met kinderen omgaan is uit den boze. Want dan overtreed je zelf één van de 6 basisregels van gezond seksueel gedrag: gelijkwaardigheid.
  • Mag je kind getuige zijn van een vrijpartij?  Je kinderen hoeven niet met je seksleven geconfronteerd te worden. Daarover ben je beter discreet. Volwassen seksualiteit is voor kinderen soms moeilijk te begrijpen. Natuurlijk mogen ze getuige zijn van je liefde voor je partner, maar ze zijn liever geen getuige van een vrijpartij. Zo toon je ook respect voor hen en leer je hen dat ook jij rekening houdt met je omgeving. Eén van de 6 basisregels van gezond seksueel gedrag.
  • Vraag hulp en advies aan een seksuologisch hulpverlener die gespecialiseerd is in seksuele opvoeding en seksuele ontwikkeling van kinderen.

Bron :

http://www.seksualiteit.be/voorlichting/seks-en-grenzen

http://www.seksualiteit.be/ouders

Porno kijken

Hoe praat je met je kind over porno?

Sluit in het praten over seksualiteit aan bij de seksuele ontwikkelingsfase van je kind. Dat geldt ook voor het praten over porno of seks op internet. Hieronder staan concrete tips hoe je met kinderen van verschillende leeftijden kunt praten over seksuele beelden op internet.

Jonge kinderen (7-9 jaar):

Seksuele ontwikkelingsfase: schaamte voor bloot zijn, fantasie, eerste verliefdhedenSense website

Kinderen die ongewild of onbewust geconfronteerd worden met seksuele of pornografische beelden, kunnen hiervan schrikken of in verwarring raken. Blote plaatjes brengt veel kinderen in verlegenheid. Raak niet in paniek en wees niet boos, anders zouden kinderen kunnen denken dat ze iets fout doen of raken ze van slag. Vertel dat het een soort toneelstukje is voor grote mensen, maar dat het voor kinderen niet leuk is om naar te kijken. En dat het vrijen als je elkaar lief vindt heel anders gaat. Laat rustig zien hoe ze de beelden zelf weg kunnen klikken.

Oudere kinderen (9-12 jaar):

Seksuele ontwikkelingsfase: vrienden worden belangrijker, eerste verkering, lichamelijke veranderingen, onzekerheid eigen lichaam

De interesse in de volwassen seksualiteit neemt toe en kinderen kunnen meer bewust op zoek gaan naar seksueel getinte of pornografische beelden. Kinderen doen dit omdat ze nieuwsgierig zijn of omdat ze denken hier wat van te leren of omdat het ze opwindt (vooral jongens). Maar er is ook een grote groep die porno vervelend vindt, met name als ze hier per ongeluk op stuiten. Dat geldt voor 54% van de meisjes en 18% van de jongens. Straf kinderen niet als ze ernaar kijken. Als ouder is het belangrijk geïnteresseerd te blijven in het gedrag van je kind (ook op internet) en aan te sluiten bij haar of zijn leefwereld. Ga het gesprek aan, stel open vragen en laat zien waarom jij dit geen gewone seks vindt en wat voor jou belangrijk is bij seksualiteit.

Jongeren (12-15 jaar):

Seksuele ontwikkelingsfase: Losmaken van ouders, veranderingen in puberteit, zoektocht naar informatie over liefde en seks op internet, flirten en verkering zoeken (ook op internet), eerste zoenen, verliefdheid

Steeds meer kinderen gaan op zoek naar informatie over seksualiteit. Twee derde van de jongens en een vijfde van de meisjes in deze leeftijd heeft het afgelopen half jaar porno gezien, meestal op internet (Seks onder je 25e, 2012). Jongens geven een andere betekenis aan porno dan meisjes. Voor jongens is het vaker opwindend en leerzaam dan voor meisjes. Meisjes vinden porno vaker vies. Jongeren die pornografie realistisch, leerzaam en aantrekkelijk vinden lopen een groter risico dit ook te kopiëren. Jongeren die al vroeg starten met hun seksuele carrière kunnen ook onzeker raken over hun eigen lichaam, eigen geslachtskenmerken en hun seksuele prestaties. Verbiedt kinderen niet om naar porno te kijken, maar ga het gesprek aan. Vraag hen wat ze denken dat het verschil is tussen gewone seks en porno. Laat zien waarom jij dit geen gewone seks vindt en wat voor jou belangrijk is bij seksualiteit.

Ouders met kinderen vanaf 12 jaar kunnen ook terecht op de website www.uwkindenseks.nl van Soa Aids Nederland en Rutgers WPF. Daar vindt u meer tips en voorbeeldfilmpjes.

Of kijk voor zes andere handige tips om het gesprek te beginnen op www.seksualiteit.nl/tipsvoorouders.

Wat zeggen cijfers?

Download de speciaal voor de SIRE-campagne samengestelde factsheet Kinderen en porno, een samenvatting met de belangrijkste feiten en cijfers. Wil je meer weten? Lees dan onze uitgebreide onderzoeken:

Bron : http://www.rutgerswpf.nl

 

Meer informatie

Hieronder vindt u links naar websites/extra literatuurinformatie/video's met meer info over de beschreven thematiek. Onze excuses mochten bepaalde links niet meer werken of indien de aangeboden info niet meer juist is.  De webmaster van deze website is niet verantwoordelijk voor de inhoud die op de doorgelinkte pagina's wordt aangeboden. Wenst u correcties mee te delen kan dat via het contactformulier met duidelijke opgave van de suggestie.

Handige websites

  • Uwkindenseks.nl
    Ouders kunnen er filmpjes (waaronder het bespreken van porno) of tips vinden over de 5 belangrijkste onderwerpen (waaronder porno) om een gesprek met hun kind over seksualiteit aan te gaan. De voorlichtingssite is gemaakt door Rutgers WPF en Soa Aids Nederland.
  • Seksualiteit.nl
    Handige informatie van Rutgers WPF over de seksuele opvoeding van kinderen. Ondermeer: 'welke seksuele ontwikkeling is 'normaal'' en 'hoe beantwoord je vragen van kinderen'?
  • Sense.info
    Informatieve website van Rutgers WPF en Soa Aids Nederland voor jongeren (14+) over seksualiteit, maar ook over seks en internet, verliefdheid, relaties, liefde en alles wat daarbij komt kijken.
  • Meldpunt kinderporno
    Via Helpwanted.nl kun je een melding doen van vervelend seksueel getint online materiaal.
  • Ben je tussen 12 en 16 jaar? Dan is deze website gemaakt voor jou! Je bent jong en je kan heel wat aan. Maar een dipje of een tegenslag komt iedereen wel eens tegen. Hier vind je informatie en opdrachten om je goed in je vel te voelen. Ga zelf aan de slag en zoek de tips die je het meest aanspreken
    http://www.noknok.be/seksualiteit/

Literatuur

Seksualisering. Je denkt dat het normaal is. Onderzoek naar de beleving van jongeren. Lees hier de integrale tekst.

Themadossier Jongeren en seksualiteit. Lees hier de integrale tekst

Jongeren en seksualiteit vandaag: kreukelzones en wegwijzers Lees hier de integrale tekst

Signaallijst verontrustende opvoedingssituaties http://www.signaallijst.be

Richtlijn seksuele en relationele vorming. Visie, doelen en uitgangspunten op basis van de Europese richtlijn.De 'Richtlijn seksuele en relationele vorming' biedt een kader voor iedereen die kinderen wil ondersteunen bij een gezonde seksuele ontwikkeling. De brochure is een samenvatting van de richtlijn die door de Europese afdeling van de WHO is opgesteld, in samenwerking met de Bundeszentrale für gesuntheitliche Aufklärung.
De brochure geeft een visie op seksuele en relationele vorming. (Rutgers WPF) Lees hier de volledige tekst.

Seks onder je 25e (2012) Hanneke de Graaf, Hans Kruijer, Joyce van Acker, Suzanne Meijer Seksuele gezondheid van jongeren in Nederland anno 2012  Rutgers WPF Lees hier verder

Gids goede praktijken opvoedingsondersteuning. Lees hier verder

Lezenswaardige boeken over seksualiteit en seksuele opvoeding. Lees hier

Seksualiteit en jongeren bekeken vanuit kinderrechten. Lees hier

Voor ouders

  • Puber in huis! (tussen 9 en 15 jaar)
    Hoe pak je als ouder seksuele opvoeding aan? Deze brochure geeft informatie over alle aspecten van een goede seksuele opvoeding, zodat kinderen later gezonde keuzes kunnen maken.
  • Brochure Verliefd op Internet (vanaf 10+, Mijn Kind Online i.s.m. de politie)
  • De seksuele ontwikkeling van kinderen (0-18 jaar) en wat ouders kunnen doen  
    In deze brochure worden de verschillende seksuele ontwikkelingsfasen uitgelegd die kinderen doorlopen en gaat ook in op de rol die ouders (bewust en onbewust) spelen in de seksuele opvoeding.
  • Kleine mensen, grote gevoelens (tot 12 jaar)
    Dit is een praktisch boek voor iedereen met vragen over de seksuele opvoeding van kinderen tot twaalf jaar.

Voorlichtingsfolders van de Rutgers WPF stichting. http://shop.rutgerswpf.nl/

Hoe komt die baby in je buik? Seksuele opvoeding van kinderen tussen 0 en 6 jaar. In de brochure wordt in tekst en illustraties uitgelegd wat kinderen tussen de 0 en 6 jaar meemaken in hun seksuele ontwikkeling. De brochure gaat ook in op hoe ouders hun kind hierin kunnen begeleiden. Lees hier verder

Pubergids (BO): wat je als jongen wilt weten over de puberteit. Voor jongens uit de bovenbouw van het basisonderwijs. Lees hier verder

Pubergids (BO): wat je als meisje wilt weten over de puberteit. Voor meisjes uit de bovenbouw van het basisonderwijs. Lees hier verder

Pubergids (VO): wat je als jongen wilt weten over de puberteit Voor jongens uit de brugklas van het voortgezet onderwijs. Lees hier verder

Pubergids (VO): wat je als meisje wilt weten over de puberteit Voor meisjes uit de brugklas van het voortgezet onderwijs. Lees hier verder

Boyz Brochure voor jongens, over veranderingen in de puberteit, verliefd worden en seksualiteit. Lees hier verder

Girlz Brochure voor meisjes over veranderingen in de puberteit, verliefd worden en seksualiteit. Lees hier verder

Just4boys/Just4girls Brochure over jongens en meisjes in de puberteit (12-14 jr) Lees hier verder

Puber in huis! Tips voor de seksuele opvoeding van kinderen tussen de 9 en 15 jaar Lees hier verder

De seksuele ontwikkeling van kinderen (0-18 jaar) en wat ouders kunnen doen.Brochure voor allochtone en laagopgeleide ouders Lees hier verder

Feiten en fabels over het maagdenvlies.Brochure over de misverstanden rond het ´maagdenvlies´ Lees hier verder

Wel seks, geen zorgen! Uitvouwfoldertje voor jongeren over alle anticonceptiemiddelen.  Lees hier verder

Wel seks, niet zwanger. Welke anticonceptie kies jij?. Lees hier verder

De morning-afterpil na onveilige seks. Gratis folder over noodanticonceptie. Lees hier verder

Sterilisatie. Brochure over sterilisatie van de man en van de vrouw. Lees hier verder

Jongens en seks.Brochure over de begeleiding van jongens bij een gezonde seksuele ontwikkeling. Lees hier verder

Zaadlozing. Brochure over wat er in de puberteit gebeurt in een jongenslijf. Lees hier verder

Ongesteld. Brochure voor meisjes over ongesteld worden. Lees hier verder

Totally Sexy Gids voor ouders. Totally Sexy is een gids voor ouders met tips voor de seksuele opvoeding van pubers met een chronische ziekte of lichamelijke beperking. Omdat zij - net als hun leeftijdsgenoten - veel vragen hebben over seks, maar soms wel heel specifieke zoals: Zal ik ooit een partner vinden? Wat kan ik eigenlijk wel in seksueel opzicht en wat niet? Kijk naar mogelijke antwoorden Annelies Kuyper, Sanna Maris Lees hier verder

Boek + lespakket rond seksuele opvoeding voor jongeren (pubers) : online boek vanaf hier/ lespakket vanaf hier.  Ondersteunende videofilmpjes hier.

Video

Nederlandse gezinnen die problemen hebben om over bepaalde onderwerpen te communiceren, spreken met hulp van seksuologe Maria Schopman openhartig over relaties, seks en intimiteit. Bekijk de reeks van KRO via deze link.

 

 

Zoek hulpverlener

Klik hieronder op de seksuologische problematiek om alle seksuologen/seksuologische hulpverleners te vinden die rond deze thematiek werken. Vindt u niets bij deze term, dan is in deze database (nog) geen hulpverlener aanwezig die specifiek rond deze problematiek werkt.

Wenst u een hulpverlener in uw nabijheid te vinden, kies dan 'zoeken op specialisatie problematiek' en kies 'kaart' of 'lijst' uit het menu aan de rechterkant.