Club Pussycat, Maxfollies, La Porte des Sens, l’Aphrodisia ... Dit zijn de namen van een aantal parenclubs in België. In zo'n club heb je meestal niet veel kleren aan (hooguit lingerie) en naast lekker eten, drinken en een danspasje, wordt er naar hartelust onder elkaar en met elkaar aan vrije seks gedaan. Partners worden uitgewisseld en het is taboe om dan jaloers te zijn. Wie niet houdt van publieke seks in een parenclub ook al is het met gedempt licht, kan ook aan partnerruil doen door een koppel thuis uit te nodigen. In dat geval zoek je via chatsites op internet of via krant of andere partnerruilkanalen een leuke match, wissel je foto’s uit, kijk je of het klikt en maak je er vervolgens in je eigen woonst - of die van de ander - een erotische avond van. Seksuologe en relatietherapeute Rika Ponnet geeft aan dat er amper wetenschappelijk onderzoek naar het thema bestaat. Wel blijkt uit het Vlaamse Sexpertonderzoek van de Gentse en Leuvense universiteiten dat in maart 2013 verscheen dat minder dan tien procent van de Vlamingen aan partnerruil doet, SM toepast of parenclubs bezoekt. Wie met dit soort seksvormen omgaat behoort dus tot een minderheid. Uit de studie bleek dat de meeste mensen zelfs amper twee sekspartners gehad. In de praktijk zijn mensen dus veel conservatiever dan dat het in de media wordt voorgesteld.
Bij swingen (een andere term voor partnerruil die door de gebruikers eerder wordt verkozen omdat hij minder negatief geladen is) heeft een deel van de aanwezigen op een swingersavond helemaal geen seksueel contact met anderen maar beperkt zich tot het genieten van de seksueel geladen sfeer, tot kijken en bekeken worden. Misschien flirten en knuffelen ze met anderen maar uiteindelijk hebben ze na afloop samen seks thuis (of elders buiten de aanwezigheid van anderen). Dit wordt softswing genoemd. Een stapje verder gaat seks in dezelfde kamer. Twee of meer stellen hebben seks in dezelfde ruimte maar uitsluitend met de eigen partner. Een stap verder is wisselen van partner, zodat beider partners tegelijk seks hebben met een andere partner. Eigenlijk kan je partnerruil omschrijven als een vorm van gelegaliseerd vreemdgaan.
In de media en bij soft erotische reclames wordt er de laatste tijd veel gepraat en geschreven over termen als polyamorie, partnerruil, swingclubs en open relaties. Het lijkt alsof het hebben van meerdere sekspartners binnen een relatie, terwijl de ander er weet van heeft en er mee eens is, de gewoonste zaak van de wereld is. Wat daarbij opvalt is dat het blijkbaar ook door vrouwen veel meer wordt toegepast. Internet en mobiele telefoons bieden ons veel meer mogelijkheden tot anoniemere contacten, sneller contact leggen en het opheffen van remmingen. Volgens seksuologe Rika Ponnet zullen mensen die dit veel gebruiken, sneller over grenzen gaan die ze aanvankelijk voor zichzelf oplegden. Men gedraagt zich vrijer en heeft minder het gevoel gebonden te zijn aan omgangsregels. Toch is niet iedereen zomaar voor partnerruil te vinden.
Voor velen duurt het lang vooraleer ze er toe overgaan en je moet toch in een bijzonder soort relatie zitten om van elkaar te aanvaarden en ermee in te stemmen dat een ander seks heeft met je partner. Vele mensen beginnen er trouwens mee en stoppen ook heel snel of de relatie breekt juist af op de partnerruilwensen van één van beide partners. Soms heeft een koppel een zogenaamde ‘swingaffaire’ (andere naam voor een seksuele partnerruil) achter de rug met een ander stel. Misschien was het voor beiden een leuke tijd maar het legt wel een stempel op de relatie. Zeker als een van beide partners gevoelens begint te krijgen voor de partner van de ander. Soms treedt er ook jaloezie op omdat men oordeelt dat de partner uit het andere paar betere seks kan bieden aan de eigen partner; Het komt dan wel voor dat één van beiden erg jaloers wordt.
Op zich zal partnerruil het koppel niet uit elkaar drijven. Het eerder uit elkaar groeien of geen liefde meer voelen voor de ander, is dan vaak de dieperliggende oorzaak, niet de partnerruil op zich. Dat uit elkaar groeien of een sleur kan juist een aanleiding zijn om aan partnerruil te doen, maar dan is het niet de partnerruil die partners uit elkaar drijft. Het zijn de onderliggende problemen die niet opgelost worden door partnerruil en dat is wat anders.
De waarom-vraag voor partnerruil is altijd moeilijk objectief te beantwoorden, zeker wanneer het gaat om het waarom van seksueel gedrag. Het is gemakkelijker om de vraag te beantwoorden waarom mensen zich seksueel beperken tot één partner dan waarom ze snakken naar seks met een ander, terwijl de partner het weet. Seks hebben met een andere partner terwijl de eigen partner het niet weet, komt dan ook veel meer voor. Of waarom men dus in het geniep overspel pleegt en waarom men bij elkaar blijft terwijl men ongelukkig is in de relatie is vaak moeilijk te verklaren. Onze seksuele mogelijkheden en onmogelijkheden zijn door de evolutie gevormd in een periode van tienduizenden jaren. Monogamie heeft niet altijd voorgekomen en er zijn culturen waar polygramie heel gebruikelijk is.
In de meeste culturen bestond er vroeger geen monogamie. Mensen waren vooral polygaam, dus één man die met meerdere vrouwen mag huwen...
Er bestaan verschillende hypotheses waarom monogamie is ontstaan:
- Eén ervan is ontstaan tijdens de landbouwperiode. Het landgoed moest onder te veel erfgenamen verdeeld worden en werd zo versnipperd. Om dit tegen te gaan was het beter dat ze hun erfgenamen goed kenden, en dan is een monogame relatie belangrijk
- Een andere veronderstelling. Alle monotheïstische godsdiensten slaan terug op 1 man, namelijk Abraham, zowel het Jodendom, het Christendom en de Islam. Maar bij de Joden en de christenen zijn de mensen monogaam en bij de Islam niet, dus het zou kunnen dat monogamie uit de Joods-Christelijke traditie komt. Dan is het is een cultureel verschijnsel. Andere culturen hebben andere gewoontes en culturele regels… monogamie is dus gegroeid uit een traditie binnen het christendom en het Jodendom.
Voor sommige koppels is partnerruil of swingen een oplossing voor de problemen die voortkomen uit diep komende seksuele en relationele verlangens naar méér dan één partner. Voor anderen is het de start om definitief met de relatie te breken en op zoek te gaan naar ander seksueel geluk. Sommige swingers zeggen dat swingen hun relatie versterkt, dat zij door relaties met anderen een rijker gevoelsleven hebben ontwikkeld, dat zij hun eigen seksualiteit en die van de vaste partner beter hebben leren kennen. Bij anderen, zeker als één van de twee er niet echt voor is, maar toch maar meedoet om de ander te plezieren is het swingen een drempel om de eigen relatie in vraag te beginnen stellen.
Wie jaloers is aangelegd en zijn partner niet honderd procent vertrouwt kan er beter niet aan beginnen volgens Rika Ponnet. Want het is net bij het ontbreken van die twee voorwaarden dat het mis gaat. Binnen die relaties is er meestal één dominante partij die graag wil experimenteren buiten de veiligheid van de relatie, en er ook vaak de macht en controle over heeft , bijna altijd de man. Met partnerruil verbreekt men doelbewust de vaste relatie met de partner. Niet zelden kun je waarnemen dat één partij wel intimiteit en seks gemakkelijk van elkaar kan loskoppelen en dat ook verwacht van de ander, die zich dan onder druk voelt staan en dan de wensen van de partner volgt om de relatie in stand te houden. Bij sommigen is het zelfs een manier om de ander op afstand te houden. Ze doorbreken bewust de relatiecirkel, de exclusieve seksuele intimiteit om zo die intimiteit met de ander te devalueren.
Dat het idee van partnerruil wellicht meer vrouwen aanspreekt dan vroeger komt volgens Rika Ponnet omdat vrouwen assertiever en ‘agressiever’ zijn geworden als het aankomt op het kenbaar maken van hun seksuele wensen en verlangens. Maar die evolutie is er ook binnen andere domeinen. Men merkt bijvoorbeeld dat vrouwen ook meer dan vroeger casual seks hebben met een toevallige partner en meer het initiatief nemen tot seks. Mannen zijn wat softer geworden. Maar volgens haar wordt er veel minder aan partnerruil gedaan dan in de media dikwijls wordt voorgeschoteld. Mensen die aan partnerruil doen vormen in ieder geval een groep waarbij beide partners een open en liberale houding moeten hebben ten aanzien van seksualiteit buiten hun relatie en bovendien moeten ze er beiden honderd procent achter staan. Men moet ook bereid zijn seks los te koppelen van intimiteit. In de prakijtk is dat helaas niet altijd zo. Jaloezie is een emotie die heel moeilijk onder controle gehouden kan worden. En al lijkt het ogenschijnlijk dat er geen jaloezie en alleen maar goedkeuren is, in de praktijk blijkt uit de seksuologische hulpverlening dat bij heel wat stellen één van de partners heel veel moeite heeft met de swingerswensen van de ander met veel pijn en verdriet voor gevolg.
Vaak is men overtuigd dat bij seks geen gevoelens voorkomen en mannen kunnen dat beter dan vrouwen, maar echt uitsluiten kan het niet. UIt de praktijk blijkt seks een soort bindmiddel lijkt te zijn en ervoor kan zorgen dat andere gevoelens dan enkel lust tot stand komen.
Voor sommige koppels is partnerruil een middel om uit de spiraal van sleurseks te komen. Bij andere koppels is er duidelijk sprake van relationele of seksuele problemen waarbij men tijdens de seks niet voldoende aan zijn/haar trekken komt. Let op : dit wordt niet door iedereen zo beleefd. Er zijn koppels die een heel open houding hebben ten opzichte van hun relatie en seks en die probleemloos met medeweten van de partner seks kunnen hebben met een ander of weten dat hun partner dat heeft, en toch een liefdevolle relatie hebben. Over het algemeen blijkt uit de seksuologische praktijk blijkt toch dat heel wat koppels juist in moeilijkheden komen bij partnerruil. Niet zozeer omwille van de partnerruil op zich, die is immers vaak niet meer dan een middel om uit de seksuele sleur te geraken of om nieuwe relationele of seksuele ervaringen op te doen die men in de eigen relatie niet vindt, maar waarbij het op een veilige manier gebeurt. Veilig betekent hier dat de ander op de hoogte is van de seksuele escapades en ook de kans krijgt dit te doen.
Uit die sleur en routine komen kan natuurlijk ook op een gewonere manier en is alleszins een goede stap om wat meer pit tussen de lakens te krijgen. Een weekendje er uit, overnachten in een hotelbed of afspraakjes maken op een vreemde plaats met je eigen partner kan ook de sleur doorbreken. Vrijen op andere plekken dan je gewend bent kan het vuur aanwakkeren. Of partnerruil sleurseks kan doorbreken is maar de vraag. Als partnerruil een mogelijkheid is om seksuele en relationele sleur tegen te gaan is het zeker geen goede oplossing. Er wordt namelijk een belangrijke grens overschreden, het toelaten of hebben van seks met een ander en dikwijls is er daarna geen weg meer terug. Goed weten waar je aan begint is dus echt belangrijk. En het lost al helemaal geen relatieproblemen op. Rika Ponnet ziet partnerruil vaak als een allerlaatste “project” is, een poging om de relatie opnieuw vlot te krijgen. Maar op dat moment werkt dat niet meer.
Bronnen
http://www.psychologies.be
http://www.eromatch.nl