Nieuw samengestelde gezinnen

Hoe ga je om met de kinderen van je nieuwe partner

-Toen je verliefd werd op je partner en de kinderen er gratis bij kreeg, dacht je dat jullie er gewoon het beste van zouden maken. Achteraf blijkt dat het niet altijd even evident is op te schieten met de kinderen van een ander, die jou toch nog altijd een beetje als buitenstaander zien en niet als de echte papa of mama.

-Met je partner kan je praktische afspraken maken, je kan elkaar laten weten hoe je je voelt en wat je denkt. Waar je echter niet over kan onderhandelen is het feit dat hij of zij kinderen heeft en dat die kinderen aandacht vragen.

-Zoals dat ook in gewone relaties het geval is, is het belangrijk dat je tijd en energie investeert in de relatie met je man of vrouw, je geliefde. Samen op stap zonder de kinderen, een wekelijks momentje voor jullie twee, samenzijn en luisteren naar elkaar.Meer dan in een normaal gezin is het onderhouden van de liefdesband nodig omdat jullie niet de ouders van dezelfde kinderen zijn. De band met je partner bindt je aan dit gezin.

-Spreek vanuit een liefdevol hart en benoem de liefde van je partner voor zijn of haar kinderen. Of laat weten dat je ziet dat hij of zij zich machteloos voelt, het gewoon niet wist. Geef je conclusies niet als verwijten. Als je partner het niet belangrijk vindt, maar jij wel, laat dan weten hoe jij je erbij voelt en wat jouw behoeften zijn. Praat er samen over.

-Kinderen weten heel goed wanneer je het te hard probeert, en zullen daar gegarandeerd misbruik van maken. Je kan ze eens een film of het eten laten kiezen, maar niet altijd.

-Wees jezelf. Probeer niet te lief, te cool of te begrijpend te zijn. Natuurlijk wil je goede punten scoren, en de beste stiefmama (of papa) ooit worden, maar wees realistisch: een rol spelen dat hou je toch niet vol. Wees jezelf en als ze je ooit de coolste of beste stiefmama (-papa) ooit noemen, dan doet dat extra deugd.

-Geef iedereen ruimte. Mentale en fysieke ruimte, dat is nodig om de veranderingen te verwerken. Kinderen zijn in de war over de nieuwe partner, het nieuwe huis of het oude huis met een nieuwe persoon erin. Emoties en territoriale strijden kunnen dan ook hoog oplaaien, zeker als er tieners bij betrokken zijn. Geef iedereen dus een eigen plekje, zeker in het begin.

-Hou je aan de regels. Als de ouders regels hebben, dan hoor je die te volgen, ook al ben je het er niet mee eens. Jij bent de ouder niet (zeker niet in het begin). Val de regels dus zeker niet in het openbaar aan. Ga hiervoor even met je partner samen zitten en leg elk op tafel wat je belangrijk vindt binnen je opvoedingsstijl en wat je zeker wil behouden. Vertrek van deze basis om enkele krijtlijnen uit te tekenen. Hou daarin wel rekening met het verleden, een te grote ommezwaai zal immers niet werken. Respecteer zijn of haar keuzes daarin.  Ook geen goed idee is de regels overboord te gooien in de hoop dat de kinderen je extra leuk vinden. Het resultaat is dan de perceptie ontstaat dat je te manipuleren bent, wat ze ook herhaaldelijk zullen doen. Voor jullie kinderen is het belangrijk om zo veel mogelijk dezelfde regels te hanteren. 

-Stel vragen. Je twijfelt of de kinderen graag kip eten en wat hun lievelingsfruit is? Vraag het gewoon. Schakel niet je partner is, maar geef de kinderen de kans het je zelf te vertellen. Onthou ook eventuele allergieën en favorieten. Probeer van elk kind iets te onthouden, anders ontstaat snel het gevoel dat je iemand voortrekt.

-Steek er energie en moeite in. Zeker in het begin zal je veel moeten investeren zonder onmiddellijk resultaat te zien. Maar jij bent de volwassene, en de energie en moeite moeten dan ook grotendeels van jou komen. Investeer in gesprekjes, in extra knuffels of een lang bedtijdverhaaltje. Dat beetje extra moeite zegt aan de kinderen dat je aan hun kant staat. Als je tegelijk uitlegt dat het voor iedereen moeilijk is op dit moment, maar dat het allemaal goed zal komen, dan stel je hen op hun gemak.

-Ga ervoor. Zonder toewijding en energie ga je er niet komen. Je kan niet weglopen elke keer het moeilijk wordt. Je kiest ervoor, en dus moet je de gevolgen van de keuze volledig dragen. Alleen met toewijding en volhardenheid gaan de kinderen uiteindelijk in jou geloven. Het is vaak niet gemakkelijk om van je stiefkinderen te houden. Je kiest voor een nieuwe partner, dan moet je zijn/haar kinderen er bij nemen. Zadel jezelf niet op schuldgevoelens.  Het is normaal dat je aan de kinderen van de ander moet wennen en dat ze jou niet meteen accepteren. Soms zien ze jou ook als oorzaak van de scheiding en dan moet je een heel lange weg afleggen om contact te krijgen en ze voor jou te winnen. Het is ook logisch dat je met je stiefkinderen niet dezelfde band kunt hebben als met je eigen kinderen. Met je eigen kinderen deel je  een geschiedenis, wat je met je stiefkinderen niet hebt. Het is ook niet nodig om je stiefkinderen te bemoederen of bevaderen, het heeft in de meeste gevallen immers nog beide ouders. Stel jezelf de vraag wat je wel voor hen wil zijn. Bijvoorbeeld een goede vertrouwenspersoon, iemand bij wie ze altijd terechtkunnen. Zo kan je wel een belangrijke persoon voor hen worden.

Hoe informeer je je eigen kinderen van een nieuwe relatie?

Beginfase
Probeer in de beginfase van je nieuwe relatie je kinderen erbuiten te houden. Ze hoeven er helemaal niet van op de hoogte te zijn. Pas als je weet dat je in een serieuze relatie zit, kan je je kinderen erbij betrekken. Zo voorkom je dat ze zich te snel aan je nieuwe partner hechten. Het zou immers een volgende grote teleurstelling zijn als ze opnieuw iemand verliezen als de relatie afspringt.

Op de hoogte brengen
Wanneer je nieuwe relatie goed zit, introduceer deze dan geleidelijk. Voor je je partner persoonlijk voorstelt aan je kinderen, hou je beter eerst een gesprek waarin je uitlegt dat je iemand hebt leren kennen en dat ze die binnenkort steeds meer zullen zien. Hou steeds rekening met de emoties van je kinderen, geef ze de mogelijkheid om aan het idee te wennen, antwoord eerlijk op hun vragen en steun ze wanneer ze dat nodig hebben.

Voorstellen
De eerste ontmoetingen kunnen wel eens flink tegenvallen. Door te protesteren en kwaad te zijn, uiten je kinderen hun verwarring, onzekerheid en angst om je te verliezen. Panikeer niet als dat een tijdje blijft duren, het is een normale reactie. Uiteraard kan het ook heel anders lopen en zijn de kinderen enthousiast als je je nieuwe vriend voorstelt.

Wat met samenwonen?

De moeilijkste stap om tot een nieuw samengesteld gezin te komen, is onder één dak gaan wonen. Voldoende ruimte om te slapen en te eten zodat de kinderen niet moeten vechten om een plaatsje aan tafel of een bed om in te slapen, zijn twee eenvoudige, maar broodnodige vereisten. Denk vooral niet dat een stiefgezin meteen het romantische ideaal van een kerngezin zal benaderen. Dat heeft tijd nodig, onderzoekers zeggen zelfs zo’n vijf à zeven jaar.

Regels
Elk huisgezin heeft zijn eigen regels. In het ene gezin zijn deze al wat strenger dan in het andere. Bij een nieuw samengesteld gezin moet er een evenwicht worden gezocht tussen deze regels. Misschien mogen de kinderen van de ene partner onbeperkt televisie kijken en bij de andere maar een uur per dag, misschien moeten de kinderen van het ene gezin hun huiswerk laten nalezen en de andere niet, enzovoort. Aparte regels toepassen op de kinderen schept alleen verwarring en jaloezie, dus het is belangrijk dat je als ouder steeds een gulden middenweg tracht te vinden. Kinderen die plots veel meer regels moeten volgen, kunnen dat erg storend vinden en zullen protesteren. Het helpt hen ook niet om sneller aan de nieuwe gezinssituatie te wennen.

Gezag niet-biologische ouder
Een van de grootste drempels voor de niet-biologische ouder is gezag uitoefenen over de kinderen van de partner. De biologische ouder kan het moeilijk hebben om kritiek op zijn of haar kinderen en een eventuele berisping van de niet-biologische partner te aanvaarden. Ook de kinderen vinden het niet vanzelfsprekend dat een vreemde het plots voor het zeggen heeft. Het is daarom belangrijk dat je in de rol van de ouder groeit.

Geen eigen plek meer?

Kort na de scheiding hebben veel mensen financiële problemen. Misschien dat je in de toekomst iets aan de situatie kan veranderen, maar op dit moment moet je proberen je kinderen duidelijk te maken dat het niet anders kan. Ga echter niet, zonder hun mening te vragen, hun bed verschuiven en hen zo voor een voldongen feit plaatsen. Zo krijgen kinderen de indruk dat hun mening en gevoelens niet meetellen. Vraag hun mening, naar welke oplossing gaat hun voorkeur uit? Zo krijgen ze het gevoel betrokken te worden in de zoektocht naar oplossingen.  Kinderen zijn vaak gehecht aan hun eigen plekje, misschien kan je door middel van kasten, valse muren of gordijnen toch hoekjes creëren. Ook al hebben je kinderen meer ruimte bij je ex-partner, kinderen kijken verder dan het materiële alleen. Als ze bij jou in een warm nest terechtkomen waar ze steeds terechtkunnen met hun problemen en het gevoel krijgen mee te tellen, zal dit vlotter verlopen.

'Spreek vooral niet slecht over je ex. Met de boodschap 'Het is mama's of papa's schuld dat ik nu geen geld heb en wij zo moeten leven!' zijn je kinderen niet geholpen. Je kinderen krijgen zo het gevoel te moeten kiezen, maar dat kunnen ze niet. Kinderen blijven loyaal aan beide ouders.'

Hoe stel je de kinderen gerust?

De overgang van het eenvoudig leventje met jou naar een chaotisch leven in het nieuw samengesteld gezin, kan de kinderen enorm overdonderen. Dan is het niet het moment om je kinderen aan hun lot over te laten.
-Geef hen tijd om te wennen aan de situatie, hou rekening met hun gevoelens en laat hen mee bouwen aan het nieuwe gezin door erover te praten en ze praktische zaken te laten regelen, zoals bijvoorbeeld de kamerverdeling.
-Trek ook niet de kinderen van je nieuwe partner voor om bij hen op een goed blaadje te staan. Stel je kinderen gerust door te benadrukken dat de relatie tussen jou en hen niet zal veranderen. Maak meteen duidelijk dat er regels zijn die door iedereen moeten worden gevolgd, ongeacht de leeftijd.
-Communicatie is enorm belangrijk. Hebben je kinderen vragen, twijfels of hebben ze het even lastig, dan moeten ze altijd bij jou terecht kunnen. Bespreek ook elke verandering in de gezinssituaties om verwarring te vermijden.

Zorgen de conflicten voor relatieproblemen waar je niet uit geraakt, dan is het belangrijk hulp te zoeken.

Tips van kinderen aan hun stiefouders ('Aan alle gescheiden ouders' van Marsha Pinedo.)

-Je wordt in principe nooit mijn vader of moeder, maar we kunnen wel een mooie band krijgen.
-Volgens mij kun je het opvoeden beter aan mijn ouders overlaten. Natuurlijk, als ik te ver ga en er zijn geen ouders in de buurt, dan is het ook wel logisch dat je er wat van zegt. Maar als je zegt dat ik mijn bord moet leegeten, voelt dat heel gek.
-Het is fijn als je je niet bemoeit met kleine ruzies tussen mij en mijn vader of moeder. Ruziemaken hoort bij de puberteit. Mag ik wel je hulp vragen, alsik dat nodig heb.
-Zou je duidelijk tegen mij willen zeggen als je iets voor mij doet en iets terugverwacht.
-Doe alleen dingen met mij als je het zelf leuk vindt om te doen. Wil je daar eerlijk over zijn? Ik voel het namelijk als je er eigenlijk geen zin in hebt.
-Kun je je soms proberen te verplaatsen in mijn positie? Misschien snap je dan beter waarom ik mij gedraag zoals ik mij gedraag.
-Meng je niet in de omgangsregeling. Dat is iets tussen mijn ouders en mij.
-Als je merkt dat mijn vader of moeder opeens strenger is omdat jij erbij bent, wil je hem of haar dan corrigeren? Wij snappen het echt niet als er opeens andere  regels gelden. Misschien kunnen we ooit samen nieuwe regels verzinnen, maar niet op de eerste dag.
-Praat niet slecht over mijn andere ouder. Dat doe ik zelf wel. En als ik dat doe, zie het dan als een compliment, want dan lucht ik mijn hart bij jou. Maar dan nog wil je naar mij luisteren en niet meeklagen?
-Wees duidelijk, open en eerlijk. Dan kan ik je gaan vertrouwen en het voorkomt een hoop misverstanden.

Lees zeker ook de tips op www.plusouder.be

Bronnen

http://www.infotalia.com

http://www.hln.be

http://cindyschepers.be

http://www.goedgevoel.be