Liefdes- en relatietwijfel

Niet alle relaties zijn bedoeld om voor altijd te duren. Het ‘tot de dood ons scheidt’ past niet meer in deze tijd waarin een relatie/huwelijk veel meer een persoonlijke verbinding is dan een economische keuze. Dus dat er soms twijfelfs zijn, dat is niet vreemd.
Een relatie die aanvankelijk helemaal goed voelde, kan na een tijdje minder goed voelen. Dat kan betekenen dat datgene wat jullie in elkaar aantrok, er niet meer is. Het kan ook zijn dat het er nog wel is, maar dat jullie er even niet meer bij kunnen. Onthoud dat verliefdheid overgaat maar dat liefde blijft. Verliefdheid overkomt je plots als een coup de foudre omdat de plaats, de omstandigheden, de tijd, soms zelfs de sfeer er aanleiding toe gaf maar kan ook weer plots verdwijnen. Liefde daarentegen is datgene wat overblijft als de verliefdheid verdwijnt. Aan liefde kan je/moet je werken. Maar je moet het wel willen. Als je merkt dat je dit soort twijfels hebt, dan is het tijd om aan de bel te trekken. Dit gaat niet vanzelf over. Probeer hier met je partner over te praten. Zoek een rustig moment, waarop je partner tijd en aandacht voor je heeft, of vraag hierom, en vertel vanuit jezelf (‘ik-boodschappen’) wat je denkt en voelt, en waar je twijfels zitten, en dat je hier graag samen naar wilt kijken, en ook graag wilt weten hoe dit voor je partner is

Eerst een aantal vragen voor jezelf?

Vraag je af of je nog wel uit liefde bij je partner bent
In het begin is alles nog mooi, maar verliefdheid zal verdwijnen. Vraag je zelf eerlijk af of je nog steeds uit liefde bij je partner bent of juist om het huis dat jullie samen gekocht hebben, problemen die je met haar familie gaat krijgen bij beëindiging van een relatie of om eventuele kinderen. Het spreekt voor zich, dat als je andere dingen opnoemt dan liefde, dat het twijfelen aan een relatie terecht is.

Mis je je partner?
Wat als je partner er een tijdje niet is, vraag je dan eens af of je hem of haar ook zult missen. En het gaat dan niet om het missen van "een" partner, maar om het missen van jouw partner. Daar zit namelijk nogal een verschil in. Als je tot de conclusie komt dat je je partner niet zult missen, dan is twijfelen over je relatie wederom terecht.

Waarom? Waarover?
Bedenk je waarover je twijfelt. Is het iets wat (makkelijk) opgelost kan worden zoals: hij/zij doet nooit iets in het huishouden en je weet niet of je daar de rest van je leven wel mee kan omgaan of iets wat moeilijker op te lossen is, zoals je gevoelens voor hem/haar of eigenschappen van hem/haar waar je moeite mee hebt. Gaat het om belangrijke levenskeuzes zoals waar je gaat wonen, of je kinderen wil of niet, hoe jullie je geld gaan verdienen en waaraan je het gaat uitgeven, enz.  dan is de twijfel heel belangrijk om bij stil te staan.

Vragen bij een twijfelende partner

Tegen twijfel valt niet te vechten
Proberen je partner te overtuigen dat diens twijfel ongegrond is heeft bijna nooit zin. Een goede eerste zet is om de vicieuze cirkel te doorbreken door de ander - hoe pijnlijk en moeilijk ook - zijn of haar twijfel te gunnen. Het helpt hierbij om echt te beseffen dat jouw pogingen controle over de relatie te houden averechts werken. Gun je partner de twijfel en ga niet trekken of vechten. Accepteer het.

Zie het niet als een persoonlijke afwijzing
Zie je partners twijfel niet als een persoonlijke afwijzing aan jouw adres. Mensen willen nou eenmaal verschillende dingen uit een relatie. En daar heeft je partner, net als jij, recht op. Als deze uiteindelijk niet met je verder wil, dan betekent dat geenszins dat jij niet de moeite waard bent.

Zet de twijfelaar niet (meteen) onder druk
Veel partners doen de twijfel van hun partner onterecht af als een kwaadwillig gekozen intentie. Net zoals ‘rommel achterlaten’ of ‘schelden’. ‘Jij twijfelt en nu moet ik zeker ook nog aardig en begrijpend doen terwijl ik me door jou gewoon klote voel?’ Deze emotionele strategie is duidelijk: ik voel me klote door jou, dan mag jij je ook klote en schuldig voelen. Het heeft bijna altijd effect, maar of het jullie zal helpen? Een ‘goede’ partner heeft een reservoir aan schuldgevoel, maar misbruik het en het raakt op.

Het is misschien het laatste wat je wilt, maar een stapje terugdoen en je partner (tijdelijk) de twijfel gunnen is vaak het beste wat je kunt doen. Een onderzoekende, niet-veroordelende houding, brengt je meer dan een defensieve houding waarin je de ander continu met jouw boosheid en angsten confronteert en diens twijfel veroordeelt. Heel vaak is het ‘mogen’ uiten van de twijfel zonder dat dat de sfeer totaal verziekt al een goede manier om tot elkaar te komen en de relatie een nieuwe boost te geven. En op deze manier komen jullie er bovendien mogelijk allebei sneller achter waaruit de twijfels bestaan.

Vraag je partner wat maakt dat deze twijfelt en of jij daar iets aan kan doen?
Kijk daarna of je dat überhaupt zou willen? Het is goed als je partner eerlijk kan uitleggen waaruit diens twijfels bestaan, maar probeer niet de onderste steen boven te krijgen als iemand aangeeft het niet precies te weten. Laat het je partner eerst zelf maar ontdekken. Twijfelt hij aan iets waar jij iets aan kan en wil doen? Dan kun je dat bespreken.

Heel vaak wordt ‘onvrede’ in relaties heel groots en dreigend aangekondigd: ‘Ik mis het wij-gevoel’ of ‘De magie is gewoon weg.’ Laat deze ferme taal je niet afschrikken. In de praktijk blijkt het wij-gevoel vaak genoeg terug te kunnen komen wanneer je iets vaker zou sms’en dat je later van je werk komt, afwast als de ander gekookt heeft of één geïnteresseerde vraag stelt wanneer je partner iets vertelt. Iets wat jij als een ‘onnodige sms’ ziet, kan voor een partner betekenen dat jij hem of haar serieus neemt. Iets vaker vertellen wat jou bezighoudt of een leuk uitje op eigen initiatief regelen kan de magie soms op magische wijze doen terugkeren. Hierom is het allerbelangrijkste – voordat jij boos wordt, jezelf gaat rechtvaardigen of in je schulp kruipt – erachter te komen wat je partner precies van jou verwacht. Dan kun je daarna bepalen of het iets is wat je überhaupt kunt en wilt veranderen voor je partner.

Wat als de partner twijfelt en jij er wel voor wilt gaan?
Als je partner kenbaar gemaakt heeft te twijfelen aan jullie relatie, voel je je vaak machteloos. Je kan nog zo vaak zeggen dat je van je partner houdt, maar dat is dan niet voldoende. Is er iets wat je wel kunt doen?

Je kan je enkel kwetsbaar opstellen en de ander ruimte geven. Stel je kwetsbaar op door te zeggen wat jij voor je partner voelt, hoe jij over bepaalde zaken denkt en ook wat je van jezelf, van je partner en van jullie samen vindt. Geef daarnaast je twijfelende partner de ruimte om even tijd voor zichzelf te nemen, zodat deze kan bedenken wat hij/zij wil en voelt. Dat zal je partner alleen maar kunnen waarderen, al zegt dat natuurlijk niets over de uiteindelijke beslissing. Door je partner onder druk te zetten forceer je de beslissing alleen maar en dat levert vaak niet de goede beslissing op. Maar je mag niet eindeloos blijven talmen. Geef je partner de tijd, maar stel het niet eindeloos in de toekomst vooruit. Voorzie een deadline, en ga uiteindelijk de confrontatie niet uit de weg.  Je hebt zelf ook het recht om gelukkig te zijn en een afgesprongen relatie betekent niet dat je de rest van je leven niet meer gelukkig kan zijn.

Maak (opnieuw) verschillende behoeften en wensen expliciet
Partners hebben verschillende behoeften, temperamenten en communicatiestijlen. De een wil veel tijd voor zichzelf, de ander doet het liefst alles samen. De een houdt van orde en regelmaat, de ander is wat impulsiever. De een is opgeruimd, de ander houdt van een functioneel rommeltje. De een communiceert direct en standvastig, de ander is flexibel en meegaand. De een weet precies en meteen wat hij/zij wil, de ander moet er eerst over denken.

Bewust of onbewust ontstaan er in het begin van een relatie vanzelf bepaalde routines en compromissen om hierin tot elkaar te komen en een bevredigende balans te vinden. Deze balans kan voor een van beide partners uiteindelijk toch onbevredigend blijken (of worden). In dat geval zullen verwachtingen en behoeften (opnieuw) expliciet gemaakt moeten worden.

Er staat jullie een goed en eerlijk gesprek te wachten dus. Aan sommige onvrede is daarbij prima te werken, aan andere niet. Je kunt best wat voor elkaar overhebben, maar een andere persoonlijkheid kun je niet krijgen. In relatietherapie is de hamvraag altijd: kunnen en willen jullie elkaar tegemoetkomen in wederzijdse verwachtingen? Wat zijn de (nieuwe) voorwaarden waarop jullie wél verder kunnen?

Als je partner wil dat je zijn hobby of interesses deelt, dan kun je daar best voor openstaan. Meedoen aan een zeilcursus, een housefeestje meepikken, misschien zelfs seks met de overburen. Als er echter van je wordt verwacht dat je een fanatiek zeiler, extraverte feestganger of swinger wordt terwijl dat uiteindelijk niet bij je past, dan hebben jullie een onoplosbaar probleem.

Volgens psycholoog Dan Wile valt helaas bijna 70 procent van de conflicten in de categorie ‘permanent’. Vier jaar later ruziën echtparen nog steeds over precies dezelfde dingen als in hun begintijd. Wile: ‘Bij het kiezen van een vaste partner kies je onvermijdelijk ook voor een specifieke reeks onoplosbare problemen waarmee je de volgende tien, twintig of vijftig jaar zult worstelen.’

Het heeft geen zin om te gaan wachten tot je partner verandert, want dat zal nooit gebeuren. In goede relaties worden die permanente problemen dan ook niet opgelost, maar beide partners zoeken en vinden samen een manier om ermee om te gaan. Het belangrijkste is dat je duidelijk maakt dat je ondanks de problemen de persoonlijkheid van je partner wel accepteert. Mensen die hun partners wezenlijk proberen te veranderen, maken zichzelf en de ander daarmee gek.

Soms moeten jullie de pijnlijke conclusie trekken dat het gewoon op is. Je partner voelt zich niet meer aangetrokken tot je of mist elk gevoel van affectie die mensen in een liefdesrelaties bindt. Soms is de koek gewoon echt op. Het kan zijn dat de partner daar voor zichzelf ook nog achter moet komen en langzaam aan het idee moet wennen. Hoe pijnlijk ook, je kunt dit gebrek aan affectie niet wegdenken of bevechten. De grootste kans dat de liefde weer wat oplaait heb je door een tijdje uit elkaar te gaan. Soms keert de passie dan alsnog terug.

Wat is het nut van een time-out?
Als jij en/of je partner het echt even niet meer weet, is het misschien tijd voor een grotere stap: een officiële break inlassen, waarbij je afspreekt een aantal weken of zelfs maanden geen contact te hebben. Het voelt waarschijnlijk voor de lijdende partij als een noodoplossing, maar de kans op een goede uitkomst is veel groter dan wanneer je met zijn tweeën in de vicieuze cirkel van de twijfel blijft steken.

De twijfelaar kan zo de oorzaak van de twijfel proberen te achterhalen en ook voor de ander is zo’n geforceerde break in ieder geval beter dan steeds geconfronteerd te worden met de ambivalentie van zijn/haar partner. Doordat beide partijen verder geen emotionele druk op elkaar leggen, kan een time-out vaak voor verrassende ontknopingen en inzichten zorgen. Misschien komt de ander er tijdens de rustperiode achter dat hij of zij ook niet alles zo fantastisch vond. Door een pauze kunnen dingen echt in het juiste perspectief gezet worden. Misschien geeft het uiteindelijk een hernieuwde, meer evenwichtige relatie met de ex. Maar zelfs dat is lang niet zoveel waard als een opgeruimd hart. Daarmee kun je altijd verder.

Een keuze is niet altijd definitief!
Voor mensen die geen beslissing durven te nemen en daardoor blijven twijfelen, is het om te beginnen belangrijk om te beseffen dat een keuze vaak niet definitief is (al lijkt dat vaak wel zo). Mocht je achteraf spijt hebben van een keuze, dan is deze vaak nog terug te draaien of kun je opnieuw een keuze maken waardoor de situatie weer (deels) terug verandert. Voorbeeld: je weet niet of je bij je huidige partner moet blijven en twijfelt al een paar maanden.

Besef je dan dat twijfel in ieder geval wijst op iets dat niet goed zit en durf de beslissing te nemen om uit elkaar te gaan. Besef je dat als jullie echt bij elkaar horen, je daar beide vanzelf wel achterkomt en dan kun je altijd nog samen verder gaan. Neem dan wel eerst de tijd om aan de nieuwe situatie te wennen, want een relatie eindigen is in het begin altijd moeilijk.

Kiezen is verliezen
Misschien ben je niet eens doodongelukkig. Want dan zou het makkelijker zijn om de relatie te verbreken. Je partner is absoluut een goed mens. Een lief en betrouwbaar persoon. Iemand op wie je kunt bouwen en waar je op tijden best een goed gevoel bij hebt. Maar toch... Die twijfel. Er ontbreekt iets. En je hebt geen idee wat.

Of misschien weet je donders goed wat er ontbreekt. Wat besluit je dan? Juist als je al jaren bij elkaar bent? Misschien heb je wel kinderen samen. Een huis, een flinke hypotheek. Allerlei gedachten teisteren je. Want hoe moet dat financieel geregeld worden? Waar ga je wonen? Hoe zal de scheiding verlopen? En hoe gaan de kinderen reageren? Het maken van de juiste keuze wordt met dit soort vragen alleen maar ingewikkelder.

Welke beslissing je ook maakt, er zijn keiharde consequenties. Consequenties die je niet helemaal kunt overzien. Wat als je besluit om de relatie te verbreken? Je kunt overspoeld worden door angst, onzekerheid, en misschien wel schaamte, vooral bij een lange relatie. Je kunt kampen met schuldgevoelens en faalgevoelens. En misschien nog het meest vervelende van deze beslissing: je toekomst is onzeker. Je weet wat je hebt, maar je weet niet wat je ervoor terugkrijgt.

Blijf je wel bij je partner, dan zul je dat gevoel van gemis moeten accepteren. Of je zult er samen keihard aan moeten werken. Sommige dingen, bijvoorbeeld de persoonlijkheid van je partner, kun je niet veranderen. Ben je bereid om je partner helemaal te accepteren? Alle goede eigenschappen, maar ook alle slechte? Kun je accepteren dat jouw relatie niet ideaal is, maar wel goed genoeg is om ermee verder te gaan? Kun je tevreden zijn met wat je hebt, in plaats van te focussen op alle dingen die je mist?
De mogelijkheid om je relatie te verbreken is een vloek en een zegen. Jouw geluk en die van je partner, je eventuele kinderen en je naaste omgeving is ervan afhankelijk.

Heeft de relatie nog zin? Confronteer jezelf.
Koppels die twijfelen of hun relatie nog zin heeft, kunnen heel snel te weten komen of ze er al dan niet de brui moeten aan geven. Althans dat beweert psychologe Beverley Stone in haar boek ‘Stay or Leave?' Twijfelaars zijn er volgens haar enerzijds van overtuigd dat ze altijd hun weg zullen vinden – wat er ook gebeurt. Anderzijds zijn ze bang dat ze een grote fout zullen begaan. Het kan nochtans heel eenvoudig zijn om de gulden middenweg te vinden.

Neem een pen en een blad papier. Schrijf de zaken waarvan je zeker bent dat ze je relatie verzuren op en begin elke zin met: ‘Ik neem het mijn partner kwalijk dat...’ Schrijf eronder hoe deze negatieve punten tot stand zijn gekomen en werk een zo rationeel mogelijk antwoord uit om een nauwkeurig beeld te krijgen over de twijfelsituatie.

Maak een balans op van positieve dingen in je relatie en negatieve dingen in je relatie.
-Wat zijn voor mij de voordelen om in deze relatie te blijven : “wat maakt mij gelukkig in deze relatie?”
-Wat zijn de nadelen om voor mij in deze relatie te blijven : “wat maakt mij ongelukkig in deze relatie?”
Geef een % gewicht aan elk van de voor- en nadelen en schat voor jezelf in hoe de balans overhangt. Het helpt om een keuze te maken.

Bedenk wat je zou doen als je maar zes maanden meer te leven had. Als je nog maar een half jaar te leven zou hebben, zou je makkelijk kunnen beslissen wat je nog allemaal wil doen. Mocht je de relatie met je partner beu zijn, dan zou je hem dat meteen zeggen. Mocht je met hem willen doorgaan tot aan het einde, dan zou je elk probleem meteen aanpakken. Handel alsof je leven bijna voorbij is en je zal snel aanvoelen wat de juiste beslissing is. (https://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20120116_168)

Luise Hildebrandt verwoordt het alsvolgt : Besef dat geen enkele relatie ideaal is. Die aantrekkelijke vrouw, charmante man of het single-bestaan zullen altijd aantrekkelijker zijn als je nu in een relatie zit waar je niet gelukkig bent. Ga eerlijk voor jezelf na. Welke positieve dingen haal jij uit je relatie? En wegen die op tegen de minder leuke dingen?
Niet iedereen heeft dezelfde wensen binnen een relatie. Jouw wensen kunnen in de loop der jaren ook veranderen. Los van liefde kan het zijn dat jouw wensen flink verschillen met de wensen van jouw partner. Als de een bijvoorbeeld een kinderwens heeft en de ander niet, dan is dat een moeilijk te overbruggen verschil.
Het is makkelijk om het probleem bij je partner te leggen. Hij of zij communiceert niet, neemt geen initatieven, of waardeert je niet. Maar wat is jouw aandeel hierin? Wat heb jij gedaan om de relatie te doen slagen?

Mentaal fit zijn binnen een relatie betekent eerlijk zijn tegenover jezelf en eerlijk zijn tegenover je partner. Durf met elkaar te communiceren. Wat zijn jouw wensen? Wat zijn de wensen van jouw partner? Zijn deze wensen met elkaar te verenigen? Of zijn de verschillen niet meer te overbruggen? In het ideale geval haalt jouw partner de beste aspecten van jou naar boven. Je voelt je erkend, gewaardeerd en geliefd. Maar soms zijn de verschillen onoverbrugbaar en moet je daar ook de conclusies uit durven trekken.

Hak een knoop door. Als je maar blijft malen over of hij/zij wel de ware is, of wat je nu moet doen, is het op een gegeven moment tijd om een knoop door te hakken. Doe dit wel op een moment dat je helemaal achter je keuze staat, maar je kunt niet voor eeuwig twijfels over je relatie hebben. De tijd zal het leren of je keuze de juiste was.

Welke keuze je ook maakt, uit elkaar gaan of bij elkaar blijven, het is geen makkelijke weg. Maar, zolang er gecommuniceerd wordt, zonder verwijt is de kans groot dat beide partners uiteindelijk gelukkiger worden. Of dat nou samen is, of apart.

"Wij zijn even slecht in de liefde als de oude Grieken in het bouwen van vliegtuigen" (Alain de Botton)

Bronnen :

http://www.psychologisch.nu/content/wanneer-twijfel-de-liefde-bedreigt

http://mens-en-samenleving.infonu.nl/diversen/36691-keuzes-maken-hoe-neem-je-een-beslissing-als-je-twijfelt.html

https://www.louisehildebrand.nl/artikel/relatietwijfel-uit-elkaar-gaan-of-niet