Depressie en relatie

Wat?

Tot de symptomen van een depressie horen als eerste een depressieve stemming die het grootste deel van de dag duurt en die bijna elke dag voorkomt. Ook kan het zijn dat iemand zich niet zozeer depressief voelt, maar wel vrijwel alle plezier in het leven heeft verloren.

Daarnaast kan ook sprake zijn van een toename of afname van het lichaamsgewicht (zonder dieet), slaapklachten, geagiteerd of juist sterk geremd gedrag, vermoeidheid, concentratieproblemen en terugkerende gedachten aan de dood. Ten slotte wordt pas van een depressie gesproken als de klachten voor de persoon zelf een forse beperking vormen.

Er zijn diverse andere stoornissen op het gebied van de stemming, waar depressie een deel van kan zijn. Zo kunnen depressieve episoden afgewisseld worden met perioden waarin iemand zich juist vreselijk, overdreven, goed voelt en erg veel dingen onderneemt, waarbij het vaak om dingen gaat waar iemand ook risico's mee loopt, zoals vreselijk veel kopen, of zich op andere manieren ontremd gedragen.

Veel mensen denken dat depressies altijd veroorzaakt worden door nare ervaringen in het leven. Verdrietige of schokkende gebeurtenissen kunnen inderdaad depressies oproepen. Mensen kunnen bijvoorbeeld in somberheid wegzakken als ze hun partner hebben verloren en hun verdriet hierover niet goed kunnen uiten. Of ze verliezen hun levenslust omdat ze hun baan zijn kwijtgeraakt en zich uitgerangeerd voelen. Soms echter voelen mensen zich depressief zonder enige aanwijsbare 'reden'. De gevoelens kunnen dan (mede) veroorzaakt worden door processen in het lichaam dan zijn er dus ook biologische oorzaken in het spel. De meeste depressies worden veroorzaakt door een combinatie van psychische, sociale en biologische factoren.

Impact op relatie

Depressie kan de oorzaak zijn van relatieproblemen. Een depressie slokt alle energie op. Iemand met een depressie voelt zich vaak schuldig omdat de rol van partner niet ingevuld kan worden zoals men zou willen. Geduld en acceptatie van de partner met een depressie zijn belangrijke facetten in relatie. Ook in het belang van uw relatie is het onderkennen en vroegtijdig behandelen van een depressie erg belangrijk.

De meeste mensen met een depressie hebben geen zin meer in seks, maar het is onwaarschijnlijk dat de depressie van je partner iets met jou te maken heeft.
Een depressie heeft een negatief effect op alle aspecten van ons leven, ook op relaties, en wanneer een partner depressief is kan de relatie daar ernstig onder lijden.
Dit is erg jammer omdat een goede relatie heel therapeutisch is voor iemand die depressief is.
Wanneer je je terneergeslagen voelt heb je juist liefde, steun en verbondenheid nodig, zelfs als je er niet goed in bent dat te tonen.

Wat als je partner depressief is?

Depressieve mensen voelen zich meestal afgezonderd. Ze hebben geen energie voor dagelijkse routinehandelingen, om dingen te doen met hun familie of door te hebben dat hun partners attent zijn. Dit zorgt er voor dat de niet-depressieve partner het gevoel heeft dat hij of zij in de weg staat, ongewenst en onbemind is. Sombere stemmingen kunnen soms gemakkelijk verkeerd geïnterpreteerd worden als vijandigheid of bewijs dat de depressieve persoon genoeg heeft van de relatie.

Het kan heel lastig zijn rustig en zelfverzekerd te blijven wanneer degene die je dacht te kennen zich gek gedraagt en zo ongelukkig lijkt te zijn. Als je moeite hebt met de depressie van je partner, helpt het misschien om eraan te denken dat dit heel normaal is. De partner van een depressief persoon zijn is erg moeilijk.
Zelfs als je ten einde raad bent omdat je geliefde zich niet meer kan concentreren op wat je zegt, niet meer glimlacht of de goede momenten in het leven niet meer kan waarderen, probeer dan toch te accepteren dat deze dingen allemaal onderdeel zijn van de ziekte.

Een depressie heeft uiteraard ook gevolgen voor degene die samenleeft met de persoon die depressief is. De relatie is dikwijls veranderd en er wordt een behoorlijk beroep gedaan op het aanpassings- en incasseringsvermogen van de partner. Zeker als de depressieve stoornis ‘uit de lucht komt vallen’ of iemand voor de eerste keer depressief is is dat moeilijk voor de omgeving te begrijpen. Kortom: samenleven met iemand met een depressie is zwaar.

Iemand met een depressieve partner heeft zelf ook een verhoogde kans depressief te worden. Je kunt je eenzaam gaan voelen en soms gaat er zoveel negativiteit van de partner uit dat het moeilijk is zelf positief te blijven. Daarbij krijg je nauwelijks contact met iemand die depressief is aangezien deze erg in zichzelf gekeerd is en geen energie heeft voor dagelijkse routinehandelingen, dingen met naasten te ondernemen of op te merken dat hun partner attent is. Het lijkt alsof er bijna alleen nog maar sprake van eenrichtingsverkeer is waarbij weinig interesse getoond wordt in wat de ander bezighoudt en deze zelfs het gevoel kan krijgen in de weg te staan, ongewenst en onbemind te zijn.

Seks en prestatie

We weten nog niet genoeg over de chemische veranderingen die zich in de hersenen voordoen tijdens een depressie en er is maar weinig onderzoek gedaan naar hoe deze veranderingen van invloed zijn op seks. Vanuit klinisch oogpunt is het echter duidelijk dat een depressieve stoornis alle lichamelijke systemen ontregelt en vaak afremt.
Dit effect is het duidelijkst met betrekking tot het slaapproces, dat altijd verstoord wordt, maar er kunnen zich negatieve effecten voordoen op elke activiteit die verve, spontaniteit en goede coördinatie vereist – en dat geldt ook voor seks. Een verminderd libido kan een aanslag op de relatie zijn. Probeer de moed niet op te geven aangezien liefde en steun belangrijk zijn om je partner ervan te overtuigen dat deze waardevol is.

Een verminderde hersenactiviteit wordt bij mannen in verband gebracht met vermoeidheid en gevoelens van hopeloosheid die verband kunnen houden met erectieproblemen en libidoverlies. Bij vrouwen zorgt een dergelijke afname voor een totale desinteresse in seks en moeite hebben tot een orgasme te komen.

Naast de lichamelijke veranderingen die ten gevolge van de depressie plaatsvinden kunnen antidepressiva de seksuele functie ook verstoren waardoor het orgasmeproces verstoord raakt waarbij zich een uitgesteld of helemaal geen orgasme voordoet. Veranderen van medicatie kan hierbij de oplossing zijn.

Veel mensen met een depressie verliezen dus hun interesse in seks.
Dit is weliswaar niet altijd het geval. Sommige depressieve mensen slagen erin een normaal seksleven te behouden en vinden zelfs dat seks het enige is dat hen troost en geruststelling geeft.
- Bij mannen zorgt een verminderde hersenactiviteit voor vermoeidheid en gevoelens van hopeloosheid die geassocieerd kunnen worden met het verlies van libido en erectieproblemen.
- Bij vrouwen wordt de verminderde hersenactiviteit in verband gebracht met het totaal ontbreken van interesse in seks en zeer vaak met moeite om tot een orgasme te komen.
Op het moment dat de depressieve stoornis opklaart nemen dit soort problemen vaak af en hernieuwde interesse in seks kan zelfs duiden op het eerste teken van herstel.

Seks en antidepressiva

Het is niet alleen de ziekte die van invloed is op het seksleven. Ook antidepressiva zoals Prozac kunnen de seksuele functie verstoren. Een van de meest voorkomende bijwerkingen is verstoring van het orgasmeproces zodat deze uitgesteld wordt of zich helemaal niet voordoet.

Bronnen

Christine Webber, psychotherapeute en levenscoach  http://www.depressie.org/artikel/seks.htm

http://www.relatietip.nl/

http://www.lichtopdepressie.nl